Karl Kautsky
Terrorisme en communisme
Geschreven: juni 1919
Bron: nv Boekhandel en Uitgeversmaatschappij Ontwikkeling Amsterdam Rotterdam (zonder jaartal) – In samenwerking met Dacob, Archief en Bibliotheek voor de Studie van het Communisme
Vertaling: J. Van Eizenga
Deze versie: spelling, interpunctie en matige modernisering van woorden
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee voor het Marxists Internet Archive
– Creative Commons License 3.0.
Algemeen: u mag het werk kopiëren, verspreiden en doorgeven; remixen en/of afgeleide werken maken; mits naamsvermelding.
| Hoe te citeren?
Laatst bijgewerkt:
Inhoudsopgave
Voorwoord
Revolutie en terrorisme
Parijs
De grote revolutie
De eerste Parijse Commune
Het Parijse proletariaat en haar strijdmiddelen
De oorzaken van het schrikbewind
De mislukking van het terrorisme
De traditie van het schrikbewind
De tweede Parijse Commune
De oorsprong van de commune
Arbeidersraad en centraal comité
De jacobijnen in de commune
De internationalisten in de commune
Het socialisme der commune
Centralisme en federalisme
De terroristische gedachte in de commune
De verzachting der zeden
Dierlijkheid en humaniteit
Twee tendensen
Bloedige daden en schrikbewind
De verzachting der zeden in de negentiende eeuw
De invloed van de oorlog
De communisten aan het werk
Onteigening en organisatie
Het rijp worden van het proletariaat
De dictatuur
De corruptie
De verandering van het bolsjewisme
De terreur
De vooruitzichten van de Sovjetrepubliek
De vooruitzichten van de Wereldrevolutie
De volgende arbeid werd ongeveer een jaar geleden begonnen, doch door de revolutie van de negende november onderbroken. Deze gaf mij voor de eerste tijd een andere taak dan theoretische en geschiedkundige onderzoekingen. Pas na maanden kon ik er weer aan beginnen, om, zij het ook met herhaalde onderbrekingen, mijn geschrift af te maken.
Deze wijze van ontstaan was niet gunstig voor de eenheid van het werk. Het bezwaar werd nog groter, doordat bij het voortgezette onderzoek het onderwerp enigszins veranderde. Mijn uitgangspunt werd gevormd door het voornaamste probleem van het tegenwoordige socialisme: de verhouding van de sociaaldemocratie tot de bolsjewistische methoden. Daar het bolsjewisme zich met voorliefde beroept op de Parijse Commune van 1871 als zijn voorganger en zijn voorbeeld, dat de goedkeuring van Marx verkregen had, en daar de Commune aan de tegenwoordige generatie slechts weinig meer bekend is, heb ik een vergelijking gemaakt tussen de Commune en de Sovjetrepubliek.
Om de Commune begrijpelijk te maken, moest ik teruggaan tot de eerste Parijse Commune en daarmee tot de Franse Revolutie en haar Schrikbewind. Daardoor kwam ik tot een nieuwe vergelijking met de Sovjetrepubliek en werd voor het onderzoek van de Communes dat van het terrorisme, zijn wortels en zijn vruchten, toegevoegd.
Zo slingeren twee gedachtegangen zich in dit geschrift door elkaar, waarvan de ene soms van de andere afwijkt. Ik ondervond dat zelf als storend en overwoog of het niet mogelijk was, de éne arbeid in twee afzonderlijke te veranderen: een beschouwing over de Communes en een uiteenzetting van het terrorisme. Doch met het oog op mijn uitgangspunt, de Sovjetrepubliek, staan deze beide zo nauw met elkaar in verband dat het mij onmogelijk toescheen ze gescheiden te behandelen. Ik hoop dat het mij gelukt is, ondanks de moeilijkheden, voortvloeiende uit het dubbele karakter van het onderwerp, de éénheid in de opbouw der gedachten te bewaren.
De lezer mogen sommige van mijn uiteenzettingen academisch toeschijnen, zij zijn toch alle van actuele waarde; in zulk een fel bewogen tijd is het wel niet anders mogelijk. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik de waarheid aan de behoeften van het ogenblik aangepast heb; wel echter, dat ik overal – ook als ik in het verste verleden terugging – slechts naar voren bracht wat licht kan brengen in de chaos die ons omringt.
Beschouwt men slechts de Russische en Duitse chaos, dan is de aanblik die hij op dit ogenblik oplevert, niet zeer verheugend: een wereld die wegzinkt in economische ondergang en afschuwelijke broedermoord: hier zowel als daar socialisten in de regering, die tegen andere socialisten op dezelfde gruwelijke wijze te werk gaan, als een halve eeuw geleden het gehele internationale proletariaat vol verachting en verontwaardiging aan de slachters van Versailles verweet.
Doch het uitzicht wordt lichter als wij de Internationale beschouwen. De arbeiders van West-Europa zijn opgestaan; aan hen de taak met waardiger methoden meer te bereiken dan ons in het oosten tot heden mogelijk was.
Daartoe is het echter noodzakelijk, dat zij van ons leren, dat zij de verschillende methoden om te strijden en op te bouwen naar haar resultaten beoordelen.
Geen blinde verheerlijking van de tot heden gevolgde methoden, maar de strengste kritiek is noodzakelijk, is juist nu noodzakelijk, nu de revolutie en de socialistische partijen in haar, een zware crisis doormaken, waarin verschillende methoden met elkaar om de voorrang strijden. Het resultaat van de revolutie zal niet in de minste mate hiervan afhangen, of het gelukt, het proletariaat in zijn strijd de juiste methode te doen kiezen.
Onze methoden te onderzoeken, is heden onze hoogste plicht. Bij dit onderzoek te helpen en daardoor de revolutie te bevorderen, is de bedoeling van het volgende werk.
Charlottenburg, juni 1919
K. Kautsky
