Ганчо Хаџи Панзов

Детството на еден град


Извор: Кирил Ќамилов, „Ганчо Хаџи Панзов – поет и борец“ во „Современост, списание за литература, уметност и општествени прашања“, год. IX, број 4, Скопје, април 1959, 334-338 стр.
Препев: Кирил Ќамилов од француски јазик
Техничка обработка: Здравко Стојкоски
Онлајн верзија: мај 2015



        Во мојата земја, како и во сите земји
        има деца и старци
        и жени и мажи
        и бедни и богати
        и болни и здрави
        Така е кај сите народи
        така е и во мојата татковина.

        Детството си има свое раѓање
        Кај нас како и кај сите народи
        народи онеправдани, поробени.
        А болно е раѓањето на мојот народ
        болно е раѓањето на мојот град.

        Но детството е раѓање за себе
        детството на народот
        тешко и мачно раѓање –
        каде и болката немее
        пред ужасот на утрешнината
        пред ужасот на стравот
        што им го предлагаше
        на децата и мајките
        утрешниот ден.

        Татковино моја, татковино нерадосна
        татковино моја, распната
        татковино моја, раскината
        обезличена.
        Татковино, нерадосна судбо,
        Нерадосна судбо, на синови
        Татковино на мрачни утра
        и на крвави залези
        и на долги беспомошни вечери
        и ноќи на очекување –
        остри врвови на властелинските ножови

        Татковино моја, на беспомошни утрини.
        Детство мое, стегнато во окови
        окови како окови во партали
        на мојата татковина.

        Беше ден на едно раѓање
        нов ден и ново раѓање
        Стега во стега
        железо во железо
        партали во партали.
        И без леб и без пристани во далечината
        и срца стегнати во синџири
        притиснати како река меѓу камени брегови
        срцето на детето – и татковината.

        Така се раѓаше нашето детство
        со години, со векови, со векови
        и замираа квечерината настаните
        за да се родат
        уште посвирепи, попакосни вампирите.
        Замираше едно неизживеано детство
        со морни утра и поморни вечери
        И бучеше злокобно реката
        и пливаше зеленилото на Вардар
        и скрцаше воденицата во полноќната болка
        Како река притисната во камени брегови
        викаше моето детство,
        и воденицата во ноќта, и гласот на виолончелото
        И биеше во срцето на детето, како каменот и длетото.
        И болеше болката како камен под длетото
        И струнеше стегата во срцата
        и стенкаше воденицата пред островот
        и викаше на помош пештерата
        кај сивата меѓа на барутаната.
        И врискаше Бабуна
        врискаше Тополка
        и гудеше тажно Црнà-река.
        . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
        Минуваат денови страдни и мачевни
        Се нижеа ноќи во соништа и претчувства
        И зовот на мајката
        и стравот пред утрината
        на гладот и безработицата
        и оковите од партали и ропството
        И зовот на мајката
        За одмазда.
        . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
        И запре безнадежната молитва на селанецот
        пред нивата обесформена, испукана од сушата.
        И запре плачот на мајката
        и плачот на децата од улицата.
        Престанаа да пиштат и офкаат пеленачињата
        пред празната град на мајката.
        Се собираа денес дечињата
        се собираа орлињата
        на „Свети Илија“ врвовите
        и на Црн-Камен
        кај манастирот „Свети Димитрија“
        и на Којник
        и на Прцорек –
        Насекаде се собираа дечињата од градот.
        И си шепотеа, си шепотеа за утрината
        и за иднината.
        И се палеа огнови од борината на кралчичињата при „Свети-Спас“.

        Тогаш одеднаш се откинаа алките
        Се скршија синџирите и изгореа парталчињата
        наврзани по лактињата
        и умре „магијата“ ...
        Се подигнаа високо рачињата
        на дечињата
        поинаку ...
        Се подигнаа рачињата во висината
        Рачињата на дечињата
        Не за милост и молитва.

        Овој пат се подигнаа рачињата на дечињата
        високо во небесината
        се подигнаа рачињата на дечињата
        за одмазда.
        . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
        Нарипаа дечињата
        Го запалија на мегданот валовецот и лозанките и борината
        Нарипаа дечињата и викнаа:
        Дајте ни ги соништата!



Архива на Ганчо Хаџи Панзов

Тематска архива за поезија и проза

марксистичка интернет архива