Geschreven: 21 oktober 1944
Bron: brochure – in samenwerking met Dacob, Archief en Bibliotheek voor de Studie van het Communisme
Deze versie: spelling – omwille van de context zijn kommunisme, kommunistisch, ..., niet aangepast
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
Laatste bewerking: 01 juni 2009
| Verwant: • Lessen uit het Volksfront |
De gruwelijke oorlog die sedert vijf jaar in Europa en in de ganse wereld diepe rouw, onnoemlijk lijden en ontzaglijke verwoestingen met zich brengt, is het rechtstreekse gevolg van de roof- en veroveringspolitiek gevoerd door de fascistische mogendheden en voor alles door Hitler-Duitsland.
De rampzalige politiek van de op buit beluste mogendheden werd aangemoedigd en vergemakkelijkt door zekere regeringen van de democratische landen die ten opzichte van de fascistische overweldigers het bewijs leverden van een welwillendheid, zoniet van een medeplichtigheid die hun volkeren duur te staan kwamen. Het verzet tegen de fascistische aanvallers door de organisatie van de collectieve veiligheid werd stelselmatig gesaboteerd door staatslieden die beweerden het wilde beest tot kalmte te brengen door het van tijd tot tijd een been toe te werpen dat het kon afknagen, maar die, in werkelijkheid, Hitler-Duitsland, de waakhond van de reactie en van de voorrechten der financiële oligarchie, wilden ontzien,
De politiek van toegevingen aan Hitler is rampzalig gebleken; iedere nieuwe toegeving wakkerde de eetlust van het nazibeest aan. Van toegeving tot toegeving kwam het tot de capitulatie van München, die verre van de vrede te redden, zoals men dikwijls verkeerd beweerde, in werkelijkheid het signaal was tot het ontketenen van de Tweede Wereldoorlog, waarvan de oorlogen in Spanje en in China het voorspel waren.
Zij die alles in het werk gesteld hadden om anderen in de modderpoel van de oorlog te drijven werden zelf in het nauw gedreven en vielen als slachtoffer van hun eigen kuiperijen. De catastrofe van begin september 1939 was het fatale einde van een reactionaire imperialistische politiek gekenschetst door een opvallende vijandschap en wantrouwen tegenover de Sovjet-Unie, politiek die de grote mogendheden tijdens de verwarde periode, omsloten door de twee oorlogen, voerden en ingeluid werd door het maar al te berucht verdrag van Versailles.
Tijdens de eerste periode van het conflict, welke men de “zonderlinge oorlog” genoemd, heeft, hebben de “Münchenaars” die tegen hun wens in, in de oorlog tegen Duitsland meegesleurd werden, zich wel gewacht de vijand aan te vallen; zij hebben hun slagen voorbehouden aan hen die niet opgehouden hadden op het gevaar te wijzen van een fascistische agressie en de vereniging van alle gezonde krachten van het land op te roepen tot vrijwaring van de vrede.
In werkelijkheid hadden de reactionairen van de grootfinancie, partijgangers van het niet-weerstand bieden aan Hitler-Duitsland, de hoop niet opgegeven, het gevaar van hun grenzen af te wenden en de oorlog tussen de imperialistische mededingers om te zetten in een kruistocht tegen het land van het socialisme.
De bedoeling van zekere reactionaire kringen om de Sovjet-Unie af te zonderen en Hitler-Duitsland met de hulp van de andere grote kapitalistische mogendheden tegen haar op te jagen kwam reeds duidelijk te voorschijn in de loop der besprekingen die tijdens de zomer van 1939 te Moskou plaats hadden. Deze plannen werden verijdeld door het afsluiten van het Duits-Sovjet niet-aanvalspact.
Te dien opzichte schreven wij in de “Voix du Peuple” op 25 augustus 1939:
Het afsluiten van het pact heeft de woede der Münchenaars doen ontketenen die hoopten te kunnen ontsnappen aan de klauwen van de fascistische roofdieren, door hen het land, van het socialisme als voedsel toe te werpen. De ergernis doet hen het hoofd verliezen. Zij kwijlen onsamenhangende verwensingen. Zij verspreiden over de USSR de gemeenste laster, en hopen alzo het feit te kunnen verdoezelen dat zij hun volkeren verraden hebben door hen in de tragische toestand te brengen waarin zij zich thans bevinden. Want, indien het waar is dat het afsluiten van het niet-aanvalspact een vonkje hoop vertegenwoordigt, en de USSR erin gelukt is op haar front de oorlogsplannen van de aanvallers te dwarsbomen, zo is het evenzeer waar dat anderzijds de toestand bijzonder onrustwekkend blijft en de vrede slechts aan een zijden draadje hangt.
Terwijl de USSR, dank aan haar standvastigheid, de oorlogsstokers heeft kunnen doen terugdeinzen, hebben de capitulards nooit opgehouden het Derde Rijk aan te moedigen.
Terwijl Hitler bang geworden door de vastbesloten macht van de Sovjet-Unie terugwijkt, verdubbelt hij zijn aanmatiging ten opzichte van de Münchenaars.
Een kostbare les is te trekken uit deze dubbele houding om de vrede te redden hoeft men zich te richten naar het voorbeeld van de USSR.
De arbeidersklasse en de vredelievende volkeren zullen zich aaneensluiten om de teugels uit de handen van diegenen te rukken die hun land op de rand van de dagrond gebracht hebben. De medeplichtige capitulaties zullen door een standvastige politiek vervangen worden die alleen bekwaam is de oorlogstokers de doen wijken.
Nieuwe pogingen om de wereld tegen de Sovjet-Unie op te ruien werden aangewend wanneer het Rode Leger in West-Oekraïne en West Wit-Rusland binnenrukte, nadat de regering van de kolonels haar volk, dat zij in een avontuur zonder uitkomst meegesleurd had, aan zijn lot overliet. En wanneer later de USSR antwoordde op de provocaties van de profascistische regering van Helsinki, door die voorzorgsmaatregelen te treffen die zich op drongen, kozen de zogezegde democratische mogendheden voor de Hitler-vazal partij en scheelde het weinig of sterke contingenten van meerdere divisies werden naar Finland gestuurd.
De politiek van het niet-weerstand bieden aan de fascistische aanval en de uitgesproken vijandschap ten opzichte van de Sovjet-Unie leidde tot de verplettering van Polen, de bezetting van Nederland en België en de ineenstorting van de Franse weerstand.
Naarmate zich de oorlogsgesel tot nieuwe landen uitbreidde en andere volkeren ten prooi vielen van de barbaarse verdrukking der roofmogendheden, werd het conflict omgevormd in een nationale oorlog voor de bevrijding van de bezette landen, voor de vrijheid en de onafhankelijkheid der volkeren bedreigd door de fascistische agressie.
Het overhaast offensief tegen de Sovjet-Unie dat op 22 juni 1941 ontketend werd, heeft aan de grootste ongelovigen het beste bewijs geleverd dat Duitsland vast besloten was alles in het werk te stellen om aan de wereld de hitleriaanse hegemonie op te dringen. In de schijn van een nieuwe en ontzaglijke vuurgloed die in het oosten van Europa ontbrandde, kwam de werkelijke betekenis van een hitleriaanse overwinning duidelijk te voorschijn; het dreigend gevaar alsook het schitterend voorbeeld door de USSR gegeven, bracht de mobilisatie van nieuwe krachten met zich en alzo ontstonden de eerste elementen van de overwinning.
Tegenover de laffe aanval van Duitsland zagen de Sovjettroepen zich verplicht te wijken, maar elke duimbreed grond werd duur betaald. Sedert juni 1941 had Duitsland het gros van zijn strijdkrachten alsook deze van zijn satellieten op het Oostfront samengetrokken. De heldhaftige weerstand van het Rode Leger, met aan het hoofd onze geniale kameraad Stalin, heeft aan de Angelsaksische mogendheden de nodige tijd gegeven om de totale mobilisatie van hun oorlogspotentieel te verwezenlijken.
Vanaf de winter van 1941 werden de fascistische horden vóór Moskou en Leningrad tegengehouden. In november 1942 werd het 6de Duitse leger, dat zich sedert maanden voor Stalingrad vasthield, volledig vernietigd. Stalingrad betekent tezelfdertijd het hoogtepunt van het Duitse offensief en het eerste beslissende element van de Duitse nederlaag; Stalingrad voor goed een einde stellende aan de legende van de onoverwinnelijkheid van de Wehrmacht, galvaniseerde alle met de vrijheid ingenomen volkeren.
U kent allen dat grootscheeps offensief, enig in de geschiedenis, waarvan Stalingrad de voorbode was en u zult me aldus verontschuldigen daarvan hier niet de bijzonderste episodes aan te halen ondanks de vreugde die ons het naar voor brengen van deze glorierijke en hartversterkende herinneringen zou verschaffen. De epische heldendaden van het Rode Leger droegen in een brede mate bij tot de versteviging van het Engels-Sovjet-Amerikaans verbond; ze hielpen in een machtige wijze tot de ontwikkeling van de actieve weerstand tegen de bezetter in de landen die onder het hitleriaans juk gebukt gingen.
Stalingrad werd gevolgd door de ontscheping in Algerije en in Marokko, hetgeen leidde tot de volledige bevrijding van het Afrikaans vasteland. Daarna kwamen de ontschepingen in Sicilië en in Italië. Nog later, in juni 1944, greep de ontscheping plaats op de Atlantische kust van Europa, ontscheping die alle anti-hitlerianen reeds sedert meer dan twee jaar met klem opeisten. Zoals Churchill het zelf meermalen heeft opgemerkt, was het in een brede mate op de slachtvelden van de USSR dat de voorwaarden geschapen werden nodig voor de op punt stelling van een zulk danige grote onderneming.
Aan de krachtinspanningen door de Geallieerde Legers bewerkstelligd aan dewelke ik gelukkig ben hulde te kunnen brengen, moet men de heldhaftige activiteit verbinden door de verdrukte volkeren gevoerd, die in een brede mate de bewerkstelligers waren van hun bevrijding. De groeiende weerstand tegen de bezetter, de groeiende activiteit ontwikkeld door de partizanen in een ganse reeks van bezette landen en grondgebieden waren belangrijke factoren van de voordelige ommekeer in de gang van de oorlog die men op een bepaald ogenblik heeft kunnen opmerken.
Het magnifieke voorbeeld ons door de glorierijke Sovjetpartizanen gegeven, heeft zijn vruchten gedragen. Het was vooreerst Joegoslavië waar de gewapende weerstand zich algauw omvormde in een opstand die aan het Joegoslavische volk toeliet door eigen krachten een belangrijk gedeelte van zijn grondgebied te bevrijden, In Corsica bevrijdde de nationale opstand het eiland, nog voor de ontscheping van de eerste contingenten — die ten andere weinig talrijk waren — van het geregeld leger. En wat te zeggen over de magnifieke rol gespeeld door deze van het “maquis” in Frankrijk, in België en elders? Door de vijandelijke strijdkrachten vast te binden, door de verbindingen van de vijand te vernietigen, door zijn hinterland te bedreigen, hebben de soldaten zonder uniform hem belet gebruik te maken, op de wijze die hij wenste, van de economische hulpmiddelen en de handenarbeid van de bezette landen. Wanneer het tweede front gevormd was, hebben deze van het “maquis” de ontscheepte legers machtig geholpen en hun vooruitgang vergemakkelijkt. Het waren de binnenlandse strijdkrachten die Parijs hebben bevrijd en elkeen van u kent de rol gespeeld door onze partizanen, door de patriottische milities alsook door de andere gewapende strijdkrachten van de weerstand in de loop van de beslissende fase van de bevrijding.
Zoals men er zich kon op verwachten bracht de reeks van ophefmakende nederlagen door Duitsland ondergaan de afvalligheid teweeg van het merendeel van zijn vazallen. Na Italië verlieten ook Roemenië, Bulgarije en Finland, elk op zijn beurt, het zinkend schip en vandaag strijden de Finse, Bulgaarse en Roemeense divisies tegen de hitleriaanse overweldigers, terwijl Hongarije door alle middelen betracht uit de oorlog te treden.
Sedert enkele tijd merken we ook de eerste barsten op van de ontbinding van het hitlerregime. De oppositie tot het regime ontwikkelt zich. Ik herinner aan de vorming te Moskou van het Duits Nationaal Bevrijdingscomité, van de Bund der Deutsche Offiziere; u hebt kennis genomen van de tegenover Hitler gedane vijandige verklaringen en deze ten voordele van de vrede door een ganse reeks van Duitse generaals. Het complot tegen Hitler, dat een zekere weerklank heeft gehad, heeft getoond dat zowel een deel van het Duits leger als van het Duitse volk de nederlaag van het Derde Rijk als onvermijdelijk aanziet.
Het is klaar dat de hitleriaanse kliek om zich in stand te houden meer en meer haar toevlucht neemt tot de terreur tegenover haar eigen volk.
We bevinden ons vandaag in de eindfase van de oorlog. De ontwikkeling van deze laatste fase die heel hard riskeert te zijn zal een der bijzonderste factoren uitmaken van de organisatie van de komende vrede.
Men moet zich niet op een dwaalspoor laten brengen over de werkelijke betekenis van zekere chauvinistische ordewoorden, die niet minder dan de volledige uitroeiing van het ganse Duitse volk opeisen. Deze demagogie is slechts een kunstnevel gespannen met het doel de voorbereidingen tot redding van het naziregime en zijn werkende kern — het Duits grootkapitaal — te verbergen. De Tweede Wereldoorlog heeft de internationale van de grootfinancie niet uit elkaar gerukt.
De reactie spant zich in haar privileges te verdedigen, ze droomt haar demagogie te handhaven, ze zal niet vrijelijk een regime aan zijn lot overlaten dat niet slecht de zaak van de reactie verdedigd heeft. De vijanden van de vooruitgang, die tegelijkertijd de vijanden van het volk zijn, hebben geen afstand gedaan van het idee van de “gezondheidsgordel” die westelijk Europa zou beschermen tegen het “bolsjewistische virus” en achten dat de redding van de overblijfselen van het hitleriaans regime zal toelaten op een ernstige wijze de fameuze “gezondheidsgordel” te verstevigen.
Maar de volkeren die sedert meer dan vijf jaar de verschrikkingen van de oorlog kennen, willen niet weten van een makelaarsvrede, waarvan ze eens te meer de dupe zouden zijn. Wat ze willen, wat ze opeisten met een hardnekkige beginselvastheid, is een stevige en blijvende vrede die als basis zal dienen tot de oprichting van een nieuwe wereld aaneengemetst door de broederlijke samenwerking van alle volkeren die de vrijheid liefhebben.
Een zulkdanige vrede sluit in zich dat definitief al diegenen welke verantwoordelijk zijn voor de huidige oorlog buiten staat van handelen zouden gesteld worden. En de verantwoordelijken zijn niet alleen de hitleriaanse leiders en hun geldschieters, de Duitse reactionairen, het zijn insgelijks deze welke door hun politiek van capitulatie tegenover het fascisme, de hitleriaanse agressie vergemakkelijkt, voorbereid en in een brede mate geprovoceerd hebben.
Opdat de vrede stevig en blijvend zou zijn moet hij gebaseerd zijn op een loyaal en broederlijk verbond van alle democratische volkeren en meer in het bijzonder op de enge samenwerking van de grote democratische machten de USSR, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Het mag niet zijn dat dit verbond gesmeed in de loop van deze oorlog en dat toegelaten heeft beslissende slagen aan het Derde Rijk toe te brengen zich ontbindt wanneer het tumult van de strijd opgehouden heeft te loeien. Het mag niet zijn dat de wereld zich opnieuw in tegenstrijdige blokken zou verdelen die elk voor zich de wereldhegemonie zouden opeisen. Het mag niet zijn dat op nieuwe Maginot- en Siegfriedlinies zich kazematten, kanonnen en prikkeldraadversperringen zouden oprichten
Een blok brengt het idee van een ander blok: vijandig in potentieel naar voor. De blokken, indien ze gebaseerd zijn op de rivaliteit tussen de naties, kunnen slechts de voortbrengers zijn van twisten en oorlogen. Een zulkdanige politiek is in het bijzonder nadelig voor de kleine naties van dewelke ze het instrument maakt van de grote tegen elkaar opkomende machten.
In verband daarmee is het nodig zich te hoeden tegen de strekkingen die naar voor zijn gekomen in de min of meer officiële redevoeringen en verklaringen die er ogenschijnlijk op gericht zijn België te betrekken in een eenzijdig verbond met Groot-Brittannië. Deze projecten, die zich geenszins bezielen door het werkelijk belang van België, genieten van een tamelijk brede propaganda, zowel bij ons als overzee.
De kleine naties hebben er alles bij te winnen dat de eenheid van alle vredelievende volkeren die met de vrijheid en de onafhankelijkheid ingenomen zijn behouden en verstevigd wordt en het zou van hunnentwege een zelfmoordpolitiek betekenen wanneer ze zouden deelnemen aan internationale combinaties die hun vrijheid zouden verminderen en op een gevaarlijke wijze hun onafhankelijkheid zouden hypothekeren.
In het kader van de internationale gebeurtenissen heeft de Kommunistische Partij waardig haar rol van verdedigster van de belangen van het land en van de werkende massa’s vervuld. Reeds voor het uitbreken van de oorlog had de Partij al haar krachten gemobiliseerd en al haar energie gebald in de strijd tegen de hitleriaanse aanvaller, ze had zonder ophouden de collectieve vrede ondersteund en verdedigd, alleen in staat de weg tot de oorlogsgesel te versperren, ze had zonder ophouden de misdadige politiek van de Münchenaars aangeklaagd.
Op het 7de Congres, gehouden in augustus 1939, verklaarde Kd. Relecom, politieke secretaris van onze partij, in zijn verslag:
De fascistische dictaturen willen de onoverkomelijke innerlijke moeilijkheden van het fascistisch regime overbruggen door de plundering van andere volkeren. De inschikkelijkheid van de regeringen der burgerlijke democratische landen heeft aan het hitleriaans Duitsland toegelaten, en dit met de medeplichtigheid van Italië en Japan, het ganse stelsel van de internationale verdragen voortgesproten uit de vredesverdragen 1918-19 te vernietigen.
Indien de wereld 25 jaar na 1914, zich opnieuw aan de vooravond van een “nieuwe” wereldoorlog bevindt, is dit het gevolg van de capitulatiepolitiek der regeringen van de Westerse machten. Vrezende de fascistische regimes te zien instorten, hopen de treurige helden van München de fascistische landen in kostbare oorlogen te betrekken en de richting van hun agressie af te wenden maar de Sovjet-Unie.
Deze politiek heeft slechts de militaire macht en de strategische posities van de aanvallers versterkt. Ver van zich te beveiligen tegen de agressie, graven de Westerse machten, door een zulkdanige politiek te volgen, hun eigen graf, zoals Kd Stalin in zijn verslag op het 18de Congres van de Bolsjewistische Partij op een meesterlijke wijze aangetoond hoeft.
Bredere en bredere lagen begrijpen vandaag dat de USSR en de kommunisten gelijk hebben de organisatie van een gemeenschappelijk weerstandsfront tegen de fascistische overweldigers voor te stellen, dat slechts een zulkdanig front de verdrukkingsplannen kan te niet doen en de vrede redden. Maar de regeringen van de Westerse machten die verplicht zijn met de Sovjet-Unie te onderhandelen, remmen en saboteren het akkoord en verhinderen de organisatie van een stevig vredesfront.
Hetgeen we voorzien en voorspeld hadden werd, minder dan een maand later, een tragische werkelijkheid.
De reactie vergaf ons niet eens te meer gelijk gehad te hebben, aan het land voorspeld te hebben waar fataal hun politiek van weigering weerstand te bieden aan de fascistische agressie, van medeplichtigheid met de oorlogsaanstokers moest leiden. Vanaf het begin van september 1939 werden de kommunisten door de suppoosten van de reactie in de ban van de maatschappij gedaan.
Vanaf november 1939 werd onze centrale pers verboden en werden we verplicht haar op een clandestiene wijze te publiceren. Vanaf maart 1940 werden talrijke kommunisten, waaronder verschillende redacteuren van de “Voix du Peuple”, aangehouden. Maar rexisten, dinaso’s en VNV’ers konden integendeel op hun ganse gemak hun ontbindings- en demoralisatiewerk, welke ze deden voor rekening van de vijand, verder voeren.
Op de dageraad van 10 mei zelf werd de Kommunistische Partij buiten de wet gesteld. De auditeur-generaal, de H. Ganshof van der Meersch, vaardigde bij duizenden aanhoudingsmandaten uit tegen communisten. Verschillende duizenden van onze kameraden werden aangehouden, honderden onder hen werden gedeporteerd, ondergingen, een onmenselijke behandeling en werden gedurende verschillende maanden geïnterneerd in de concentratiekampen in het zuiden van Frankrijk. De driepartijdigheid, ellendiger nagedachtenis, was alsdan aan de macht en de H. Pierlot zat een regering voor van dewelke verschillende socialisten deel uitmaakten.
De rechtsweigering waarvan ze het voorwerp uitmaakten ontmoedigde de kommunisten niet, verminderde in niets hun onverbreekbare verknochtheid aan het volk en aan het land, verknochtheid van dewelke ze reeds zoveel bewijzen geleverd hadden in het verleden en die ze opnieuw schitterend zouden bewijzen gedurende de ganse bezetting.
Dan wanneer de traditionele partijen vanaf het begin der bezetting zich bogen onder de oekazes van de vijand, aldus op een impliciete wijze de nutteloosheid van de Weerstand erkennend, terwijl De Man, met een pennentrek, de BWP ontbond en naar de vijand overliep, weigerde de Kommunistische Partij te buigen.
Gebruik makende van de onderrichtingen der geschiedenis van de internationale arbeidersbeweging ging de KPB op een progressieve wijze over tot de volledige illegaliteit wat haar toeliet van het eerste uur af een onverbiddelijke en genadeloze strijd te beginnen tegen de vijand, strijd die ze niet ophield uit te breiden en te versterken gedurende de ganse periode van de vier jaar bezetting.
Zelfs in de meest sombere uren van de tragische beproeving behielden wij, de tanden op elkaar geklemd en de vuisten gebald, ongeschonden onze onwrikbare wil de strijd verder te voeren met de zekerheid de overwinning te behalen.
Er zijn er die het ons moeilijk vergeven op zulk een schitterende wijze aangetoond te hebben waar de echte patriotten zich bevonden. Het is hen ten zeerste onaangenaam eraan herinnerd te worden dat de kommunisten zonder aarzelen hun leven en hun vrijheid opofferden in een tijdstip waarop zij zelf zich voorzichtig achter het attentisme verborgen, met de wens bezield zich slechts naar eigen goeddunken in iets te verwikkelen.
Er zijn ook de afgunstigen voor wie het steeds groeiend prestige van onze Partij hun gal doet keren en die vuile laster spuwen. Nauwelijks enkele dagen geleden zag men er een die, uit de rammelkast het oude en versleten deuntje haalde over de te laat gekomen kommunisten van de Weerstand, en eens te meer zinspeelde op het feit dat onze Partij de intrede in de oorlog van de Sovjet-Unie zou afgewacht hebben om tot de vastberaden actie tegen de bezetter over te gaan.
Honderden feiten waarvan het ganse land getuige was, bewijzen de valsheid van deze misprijzende laster.
Is het niet van in de zomer 1940 af dat de Kommunistische Partij België de arbeidersklasse opriep om te weigeren voor de Duitse oorlogsmachine te werken, om door de staking zich te verzetten tegen de Duitse verordeningen. Was het niet te wijten aan de oproep van de Kommunistische Partij dat de prachtige staking van de 100.000 te Luik uitbrak die van de bezetter een verhoging van 8 % op alle lonen afdwong, en waarvan de terugslag zich ver over de grenzen liet voelen. Is het, omdat zij zich bij het attentisme aansloten, dat onze kameraden Dillen en Leenaerts, leden van de leiding der Vlaams Kommunistische Partij, Neuray, federale secretaris van Luik, Borremans, volksvertegenwoordiger, Van der Linden, leider van de Brusselse Federatie, en zoveel andere militanten voor de 22ste juni 1941 aangehouden werden?
De kommunisten, de te laatkomers in de Weerstand... werkelijk, zulk een gemene laster bespat alleen hun zegsmannen.
Onze Partij eist fier de eer op van het eerste uur af en dit zonder ophouden, aan de spits van de strijd te hebben gestaan.
Wij hebben de arbeiders tot de staking opgeroepen op een ogenblik waarop talrijke patriotten van vandaag deze strijdvorm als een onzinnige daad, zoniet als een provocatie, bestempelden. Wij waren de eersten om de sabotage van de oorlogsproductie en het vervoer aan te wakkeren en te organiseren, terwijl de attentisten, die vandaag hun weinig roemrijk verleden willen vergeten, dit alles afraadden als zijnde onnuttig en gevaarlijk wegens de tegenmaatregelen die dergelijke sabotage met zich zou slepen.
Het is de Kommunistische Partij die de eerste de gewapende actie tegen de bezetter en zijn, medeplichtigen vooropzette en het initiatief nam tot het oprichten van dit roemvolle Leger der Belgische Partizanen dat, gedurende verschillende jaren, om zo te zeggen alleen, met de wapens in de hand de vijand bevocht. In de schoot van het Belgische leger der Partizanen hebben de patriotten toebehorende tot alle lagen van de bevolking en die de meest verschillende politieke en wijsgerige strekkingen aankleefden, zich in een gemeenschappelijk streven vol van heldhaftigheid en opofferingen, verenigd. Het is dit wonderlijke verbond, verwezenlijkt in de strijd, in het lijden en tot in de dood, die de brede steun doet begrijpen door de Partizanen in alle lagen van de bevolking gevonden.
Het is niet zonder fierheid dat wij eraan herinneren de promotors te zijn geweest van het Onafhankelijkheidsfront dat vandaag de overgrote meerderheid der Belgische patriotten in zich groepeert. Hoe hebben deze patriotten van het laatste uur dit Onafhankelijkheidsfront door het slijk gesleurd en belasterd, die patriotten voor dewelke onze kd Marteaux ons in zijn toespraak die hij in de Londense radio begin van dit jaar hield, waarschuwde.
Wanneer het voorzichtig terugtrekken van de meesten der syndicale leiders en het verraad van zekere onder hen de ontmoediging en de berusting onder de arbeiders teweegbrachten, waren het de kommunisten die in de bedrijven de verspreide en ontmoedigde krachten verzamelden, hun moed gaven en, door zich aan het hoofd te stellen, ze naar de strijd voerden. Deze syndicale bedrijvigheid heeft toegelaten de leiders van de Unie af te zonderen en ze als agenten van de bezetter te ontmaskeren, leiders die ten opzichte van hun land en van de arbeiders verraad pleegden.
Het waren de kommunisten die het initiatief namen tot de oprichting van de Syndicale Strijd Comités welke alle arbeiders van het bedrijf rond zich schaarden in de strijd tegen de bezetter en de collaborerende patroons. Het is in brede mate, dank aan de SSC’s, dat de arbeidersklasse van België een eerste rang rol kon spelen in de bevrijdingstrijd. De voordelen, onvoldoende, die de vijand en zijn knechten moesten toestaan waren voornamelijk het werk van het krachtdadig optreden van de SSC’s. Het is de eenheid van actie verwezenlijkt door de SSC’s die geleid heeft tot de onweerstaanbare stroming van syndicale eenmaking die wij op dit ogenblik aanschouwen.
Het is de Kommunistische Partij die het ordewoord gegeven heeft van de onverbiddelijke strijd tegen de verraders en collaborateurs, alsook tegen de attentisten, waardige voortzetters van de Münchenpolitiek. Het zijn de kommunisten die de nationale opstand als het zekerste middel voorop gezet hebben om de bevrijding van het land te bespoedigen, als het enigste middel om zijn onafhankelijkheid te heroveren. Indien het Belgische volk opgestaan is tegen de bezetter, indien het door zijn dapperheid en de opoffering van zijn beste zonen op een schitterende wijze zijn recht op vrijheid en op onafhankelijkheid heeft bewezen, is dit omdat de kommunisten in de loop der maanden juli en augustus van dit jaar, door alle patriottische krachten in de schoot van het Onafhankelijkheidsfront te wapen te roepen, erin gelukten de manoeuvres van de attentisten te verijdelen. Deze attentisten door beroep te doen op het instinkt van zelfbehoud en het egoïsme van het individu stelden voor de nationale opstand om te zetten in de algemene ordeloze vlucht. Dit algemeen offensief tegen de nationale opstand, die door de panische schrik voor de actie der massa ingegeven werd, genoot de groten steun, weliswaar op discrete wijze, van de Belgische regering te Londen hetgeen zonderling in tegenstelling kwam met de strijdlustige oproepen langs de radio. Het was slechts na de zegevierende opstand van het Parijse volk dat de kelderaars van de nationale opstand begonnen te aarzelen en wanneer enkele dagen daarna, met het naderen van de geallieerde troepen de nationale opstand in ons land veld won, begonnen de attentisten te aanbidden wat zij verbrand hadden en met de driekleur in het knoopsgat de overwinning tegemoet te snellen.
De roemvolle rol door de Kommunistische Partij gespeeld ging gepaard met zware offers. De meesten van onze leidende kameraden werden aangehouden, honderden van onze militanten werden gefusilleerd, afgeslacht en tot de dood toe gemarteld; duizenden werden aangehouden, mishandeld, opgesloten en weggevoerd.
Eens zullen wij de roemrijke geschiedenis van de martelaren van onze Partij opmaken die aan het vaderland een ongelijke tol betaald hebben.
Van af den beginne werd de Partij door de Gestapo vervolgd; ze bezigde, om haar te bestrijden, haar beste opsporingsagenten en de meest geraffineerde repressiemethodes. Maar de nazibeestachtigheid heeft de kommunisten van België niet klein kunnen krijgen. De onmetelijke meerderheid van onze aangehouden kameraden hebben zich op een moedige wijze gedragen, ze hebben de bewondering van hun vijanden zelf afgedwongen. Ze hebben heldhaftig weerstand geboden aan de ontberingen, aan de slechte behandelingen, aan de hevigste folteringen; hun bewonderenswaardige houding in de loop van de ondervragingen, voor hun rechters, in de gevangenis, in de concentratiekampen en voor het executiepeloton doet de Partij eer aan. En het is niet het ellendig handvol van lafaards en verraders, die schandelijk hebben gecapituleerd voor de vijand, dat de zuivere glorie van onze helden zal bevuilen.
Onder de herhaalde slagen hebben we somtijds het hoofd gebogen, maar we hebben het altijd direct terug opgeheven met een hernieuwde moed en ijver. Ondanks de aanhouding van een aanzienlijk aantal van onze leiders werd de continuïteit van onze leiding nooit verbroken. Ondanks de zware slagen in onze rijen toegebracht hebben onze organisaties zich niet alleen recht gehouden maar hebben zich versterkt. De aangehoudene militanten werden iedere maal door nieuwe krachten vervangen: de man viel, de vrouw nam de plaats in; de zoon stierf, de vader zwoor hem te wreken en sloot aan bij de Partij en het is aldus dat, ondanks de enorme verliezen, we op de dag van de bevrijding, talrijker en meer onderlegen waren dan ooit te voren.
Ontdaan van het merendeel van haar geharde leiders en militanten, liet de Partij zich niet te neer slaan en in volle strijd gelukte ze er in nieuwe kaders te vormen die op een degelijke wijze de glorierijke taak van de ouderen wisten te volbrengen.
Gedurende de ganse periode van de bevrijding heeft de kommunistische pers, zowel nationaal als gewestelijk, een eerste rol gespeeld in de strijd tegen de bezetter. Ik breng hier hulde aan de nagedachtenis van de kameraden die te Luik, Brussel, Antwerpen, Verviers en elders hun leven gegeven hebben opdat de kommunistische pers leve. Ik breng hulde aan deze nederige helden, die met honderden, met duizenden zich gegeven hebben zonder zich te sparen, en eenvoudigweg het offer van hun vrijheid en hun leven brachten om kommunistische bladen op te stellen, te drukken en te transporteren. Het is dankzij hun heerlijke toewijding dat de ordewoorden van de Partij niet ophielden verspreid te worden gedurende de ganse bezetting tot in de meest verborgen hoeken van ons grondgebied.
We hebben het recht, kameraden, fier te zijn op onze mooie Partij, de Partij van Jacquemotte, van Relecom. Ze heeft op een briljante wijze de vuurproef doorstaan. Door de toewijding en de moed van onze militanten, door de waardigheid en het lijden van onze martelaren, door het bloed en de opoffering van onze doden hebben we eens en voor altijd de infame antikommunistische verdachtmakers aan de schandpaal gespijkerd.
De Belgische bevolking kent bij eigen ondervinding het hitleriaans fascisme, zijn demagogie en zijn terreur. Meer dan ooit haten de volksmassa’s de fascistische slavernij, meer dan ooit is het land besloten elke poging van herstel der methodes van fascistische demagogie en verdrukking tegen te gaan.
De oorlog heeft aangetoond tot op welke mate het oud regime vermolmd en gebrekkig was. Hetgeen tijdens de bezetting is gebeurd heeft de ganse rotheid, de ganse verdorvenheid, laagheid en lafheid van een verleden zonder glorie noch grootheid naar boven gebracht. In het vuur van de strijd heeft de lucht zich gezuiverd; een frisse wind waait over het land, voor zich verjagend de rottende uitwasemingen van de reactie. Het broederlijk schouder aan schouder gaan van de gevechten heeft onverbreekbare banden geschapen; in de somberste uren van de bezetting heeft zich de vastberaden wil het sordide verleden weg te vagen gehard, een nieuwe wereld te bouwen, nieuwe dagen die zingen voor te bereiden, zoals enkele uren voordat hij gefusilleerd werd onze kameraad en vriend Gabriel Péri het schreef.
De Weerstand belichaamt deze vurige wens naar een heldere, gelukkigere en waardigere toekomst. De Weerstand heeft België terug in ere hersteld en hij is de zekerste waarborg van zijn herstel, van zijn onafhankelijkheid en zijn vrijheid.
De Weerstand, die tijdens de bezetting, de zekerste factor van de bevrijding was, wil zijn taak geheel afmaken ondanks de geniepige aanvallen, de laster en de laagheden van de duistere machten van de reactie.
De Weerstand is het land, is het volk, het zijn de werkende massa’s, het is het verbond van al de mensen van goeden wil, van al diegenen voor wie het vaderland geen ijdel woord is.
In haar haat tegenover het volk vervoegt de reactie: trusts, monopolies en de grootfinancie, de 5de colonne in dienst van Hitler. De profiteurs van de ellende van anderen beven bij het zicht van deze volksmassa’s bewust van hun rechten en in staat deze te doen eerbiedigen. Ze bestatigen met terreur dat de speciale eisen van de werkers zich hebben geïntegreerd in de vaderlandslievende verzuchtingen van de volkeren van België. Ze hebben dan ook al hun krachten gemobiliseerd om de weerstand te ontwapenen, te verdelen en te vernietigen. Maar de Weerstand is opgewassen om hen het hoofd te bieden, hij zal zich niet laten ontwapenen, noch verdelen, noch vernietigen. Hij staat er op de taak die hij zich voorgenomen heeft te vervullen op een meer resolute wijze nog dan ooit tevoren, voort te zetten. Hij staat er op dat België alles in het werk zou stellen om met al zijn krachten en al zijn middelen deel te nemen aan de voortzetting van de oorlog, totdat het hitleriaans Duitsland definitief zal vernietigd zijn. Het is daarom dat de Weerstand de vorming van een nieuw leger opeist, democratisch leger dat ontdaan zou zijn van deze kastengeest die het land geleid heeft naar de capitulatie van 1940. De gewapende formaties van de Weerstand moeten ingelijfd worden in het nieuwe leger dat voordeel zal trekken uit hun ondervinding en zich zal bezielen door hun onbaatzuchtige toewijding aan de zaak van het vaderland.
Om de 5de colonne te vernietigen, waarvan de durf met de dag toeneemt, is het onontbeerlijk dat de bevoegde autoriteiten zich steunen op de weerstandskrachten. Het betreft hier niet, zoals de reactie op een valse wijze insinueert, de partijmilities te onderhouden, maar wel aan de patriottische formaties toe te laten hun rol verder te spelen in de onmeedogende strijd tegen de buitenlandse vijand en zijn medeplichtigen in het binnenland.
Maar om de oorlog verder te voeren en de 5de colonne te vernietigen volstaat het niet over soldaten te beschikken, men moet hen daarenboven datgene geven wat ze nodig hebben om te strijden.
Daarom ook moet alles in het werk gesteld worden opdat de oorlogsproductie zo snel mogelijk in gang zou schieten. Het is grote tijd alle hinderpalen weg te vagen die sedert te lang reeds de hervatting remmen. De onbekwamen moeten naar huis gestuurd worden, de saboteurs, bewust of niet, die zich verbergen achter een karikaturale en volledig verouderde wettelijkheid, moeten mores geleerd worden. Weg met een wettelijkheid die belet dat de machine draait en aldus ook het overwinnend einde van de oorlog vertraagd. Weg met de mandaten die als rechtvaardiging dienen voor de onbekwaamheid of voor de slechte wil.
Om slechts dit ene voorbeeld aan te halen: de mijnen produceren op dit huidig ogenblik vijf maal minder dan vóór de oorlog, vier maal minder dan op het einde van de bezetting. Het gemis aan kolen veroorzaakt een gebrek aan gas en elektriciteit, de ganse productie lijdt er verschrikkelijk onder. De collaborateurs van gisteren, waarvan de plaats in de gevangenis is, zijn de saboteurs van vandaag. Diegenen welke onder de bezetting gewerkt hebben om de productie voor Hitler te verhogen, remmen de productie die moet toelaten Hitler te verslaan.
We bevinden ons ontegensprekelijk voor een zorgvuldig opgesteld plan: door de productie te verlagen beoefenen de magnaten van de industrie en van de financie een werkelijke chantage uit t.o.v. de regering. Ze hopen aldus haar subsidies af te dwingen, hoge prijzen te doen vaststellen, waarborgen te verkrijgen die het behoud van hun privileges en hun proven zouden verzekeren.
De vijanden van het land tergen de arbeiders, verhongeren de bevolking, provoceren het land met de hoop de werkende massa’s tot onbezonnen daden aan te zetten. Ze zouden aldus aan deze werkende massa’s de verantwoordelijkheid kunnen opleggen van de chaos waarvan ze de voornaamste verantwoordelijken zijn.
Het gemis aan energie, doortastendheid en bevoegdheid waarvan zekere ministers het bewijs leveren, vergemakkelijkt het reactionair manoeuvre. De regering houdt stand in haar wil de medewerking van de Weerstand en van de beroepsorganisaties af te slaan. In plaats de hervatting te bevoordeligen door het treffen van doordrijvende maatregelen, belemmert de regering deze hervatting door nieuwe beperkingen.
Nochtans zijn de nodige elementen voor het hervatten van het werk aanwezig, wij hebben onze kolenmijnen die onmiddellijk kunnen ontgonnen worden; de grondstoffen voor het merendeel der voornaamste ondernemingen kunnen bezorgd worden; de vervoermiddelen, wat men ook zegt, ontbreken niet; de arbeiders vragen niets liever dan te mogen werken. Maar al dat zal tot niets dienen zolang de saboteurs van de productie verder gaan voordeel te trekken uit de meest volledige straffeloosheid.
Het welzijn van het land eist dat de saboteurs zonder verwijl tot de orde geroepen worden, men moet onmiddellijk de mijnen en de bedrijven in beslag nemen, waarvan de eigenaars de productie remmen Het is noodzakelijk de beroepsorganisaties en de afgevaardigden van het personeel te raadplegen betreffende de vraagstukken die het hervatten en de ontwikkeling van de productie stellen. Men moet, door bemiddeling van de op democratische wijze aangeduide afgevaardigden, de technici en de arbeiders doen deelnemen aan het beleid der ondernemingen.
De arbeiders van de streek van het Centrum komen ons te bewijzen dat de werkende massa’s in staat zijn de plannen van de saboteurs der hervatting te dwarsbomen.
Baron Jansen, magnaat van de scheikundige nijverheid; gaf enkele dagen geleden aan een groot deel van zijn nijverheden bevel elk werk stop te zetten onder voorwendsel dat het onmogelijk was het voor de uitbetaling der lonen nodige geld los te maken. Maar de arbeiders lieten zich niet vangen door dit manoeuvre. Teneinde de voor het voeren van de oorlog nodige productie voort te zetten, hebben ze het bedrijf bezet, dat onder de hoede werd geplaatst van de gewapende krachten van de Weerstand. Het personeel van het bedrijf stuurde een delegatie naar de burgemeester en de Minister van Arbeid, ten einde te bekomen dat het bedrijf in beslag zou genomen worden.
De Belgische regering zou niet slecht doen zich te bezielen door hetgeen er in Frankrijk gebeurt alwaar de werkhuizen van Renault, alsook de kolenmijnen van het Noorden in beslag genomen werden en alwaar de resultaten die in de bedrijven door de afgevaardigden der arbeiders en technici bekomen werden, uitstekend zijn.
De nabijheid van het front, de oorlogsbehoeften, de moeilijkheden in het vervoer zowel te water als te land, bemoeilijken op een ernstige wijze de bevoorrading. Niemand zal eraan denken de moeilijkheden te onderschatten en het land is bereid mee te helpen deze te boven te komen. Maar intussen stelt het vast, niet zonder bitterheid en gramschap, dat zes weken na de bevrijding de toestand slechter is dan ooit tevoren wanneer nu toch de Duitsers niet meer hier zijn om ons uit te plunderen en te bestelen.
De arbeidersklasse helft voldoende bewijzen geleverd van haar onbaatzuchtig patriottisme, zij eist geenszins het overbodige maar hoe zou men willen dat de werkers arbeiden met een holle maag? Het ware ijdele hoop te denken aan een ernstig van wal steken en een overeenkomstige ontwikkeling van de productie zolang, op het gebied van de bevoorrading, de huidige warbol zal blijven bestaan. Alsook is het groot tijd daaraan een einde te stellen.
We stellen voor dat de werkende massa’s door tussenkomst van de weerstandsorganisaties eng zouden verbonden worden aan de organisatie van de bevoorrading. Deze samenwerking van de werkende massa’s is meer dan ooit noodzakelijk. We eisen de vorming, zowel op nationale, provinciale, kantonale als gemeentelijke schaal van commissies van dewelke, buiten de afgevaardigden van de bevoegde autoriteiten, ook de vertegenwoordigers van de boeren, van de handelaars en van de verbruikers zouden deel uitmaken.
Deze commissies, aan dewelke zeer uitgebreide machten zouden moeten gegeven worden, zouden in staat gesteld worden:
a) om onmiddellijk en in een tijdspanne van enkele dagen over te gaan tot de volledige optelling van al de stocks van levensmiddelen;
b) om over te gaan tot de nodige opeisingen; niet alleen van de levensmiddelen maar ook van de transportmiddelen;
c) om tot het vervoer, de verdeling en de distributie van de gerantsoeneerde producten over te gaan.
Daarenboven eisen we de verhoging van de rantsoenen, de beschikbare producten belangrijker moeten zijnde nu het land niet meer onderhevig is aan de systematische plundering van de nazi’s en van hun medeplichtigen.
De Weerstand die tijdens de bezetting de verraders en de collaborateurs aangeklaagd en bestreden heeft, zal niet ophouden dit verder te doen, zolang de schuldigen niet gestraft zijn zoals het behoort. De voorbeeldige en snelle bestraffing van de verraders en de collaborateurs en dit in hoofdzaak van de bijzonderste onder hen blijkt het voornaamste element te zijn voor de zegevierende voortzetting van de oorlog en het herstel van het land.
Tot op heden werd slechts de mindere soort verontrust en, dan nog, waren het slechts onbeduidende handlangers die veroordeeld werden.
De voornaamste schuldigen worden verder begunstigd door een straffeloosheid die verontwaardiging veroorzaakt.
Is het mogelijk dat secretarissen-generaal waarvan de Belgische regering in Londen de zware verantwoordelijkheden onderlijnde, nog hun hoge functies verder bekleden? Is het mogelijk dat grote pachters die zich verrijkt hebben met het leveren van hun productie aan de vijand, verder kunnen gaan de bevoorrading te saboteren? Is het mogelijk dat de bestuurders van de corporatie die zich door hun omgang met de bezetter meer dan in opspraak hebben gebracht, het volksgerecht kunnen trotseren door naar voor te brengen dat zij onmogelijk vervangen kunnen worden? Is het mogelijk dat nijveraars die de productie ten voordele van de vijand hebben opgedreven, dat patroons die niet geaarzeld hebben beroep te doen op de Feldgendarmerie om de patriottische actie van de arbeiders te breken, nog steeds, ongestraft, de arbeiders verder plagen en het hervatten van het werk remmen en saboteren?
Men denkt te dromen wanneer men kennis neemt van deze feiten en men kan niet anders dan zich te verontwaardigen en zijn verontwaardiging uitschreeuwen wanneer men de schijnheilige beweringen hoort om ze te verrechtvaardigen.
De Weerstand en met hem het ganse land eisen krachtdadig dat de verraders en de oorlogsprofiteurs zouden betalen. Men wil ons doen geloven dat de besluiten getroffen door de Minister van Financies zullen toelaten de oorlogswinsten aan het licht te brengen en dat het in de toekomst mogelijk zal zijn de profiteurs te treffen wanneer en waar we het willen. Maar niets is valser en alleen zij die zich door de oorlog verrijkt hebben, hebben er belang bij zulkdanige eenzijdige interpretaties de wereld in te zenden, interpretaties die in staat zijn de waakzaamheid van het volk in slaap te wiegen. In werkelijkheid, sedert de regering uit Londen teruggekeerd is, werd niets beslissend ondernomen tegen de oorlogsprofiteurs.
De maatregelen van monetaire gezondmaking hebben, tot vandaag, veel meer de kleine luiden getroffen dan de grote fortuinen. Voorzeker bezit de onmetelijke meerderheid van de arbeiders slechts hun armen om te werken, maar we zijn niet alleen de partij van de arbeiders, we zijn insgelijks de verdedigers van de kleine lieden, van deze lagen van de werkende bevolking die de oorlog zo zwaar getroffen heeft. We zijn de aanhangers en de verdedigers van het Verbond der arbeiders, der boeren en der middenstanders welke een ontegensprekelijke belangengemeenschap verenigd.
Voorzeker zullen de grote kapitalisten voorlopig gehinderd worden door het vastzetten van een gedeelte van hun fortuin, maar de slag is oneindig veel groter voor een groot aantal kleine lieden waarvan de bezittingen zodanig gering waren dat de minste inkorting somtijds onmogelijk te herstellen gevolgen meebrengt.
De kommunistische ministers hebben zich slechts akkoord gesteld met de financiële besluiten na de belofte ontvangen te hebben dat, in een nabijgelegen toekomst, de kleine bezittingen — we hebben 50.000 frank voorgesteld — snel en volledig zouden vrij gemaakt worden. Tot vandaag werden deze beloften niet openlijk bevestigd: we moeten, wanneer het ogenblik gekomen is, eisen dat ze zouden gehouden worden.
De maatregelen die tot hiertoe getroffen zijn, alsook een reeks andere aanduidingen zouden toelaten te veronderstellen dat men van hogerhand het inzicht koestert zich eens te meer te ontlasten van de oorlogskosten op de rug van de werkende massa’s.
Dat mag niet gebeuren!
Het zijn de profiteurs, het zijn de magnaten van de grootfinancie en de industrie — oorlogsprofiteurs bij bepaling — die ditmaal de kosten van de oorlog en van de bezetting zullen moeten betalen. Bij hen zal men het geld moeten halen dat nodig is om zoveel mogelijk de slachtoffers van de oorlog en van de bezetting alsook hun families schadeloos te stellen.
Het mag niet zijn dat men dezelfde vergissingen van 1918 begaat die aan de volkeren zo duur te staan kwamen. Daarom is het noodzakelijk alles uit te roeien wat in het verleden de oorzaak van zwakheden en verraad was. De kiemen van ontbinding die in het verleden geleid hebben naar de tweede imperialistische oorlog, moeten gezocht worden in de hegemonie van het grootkapitaal. Door de democratie te verminken, door zich te bedienen van onwaardig geknoei, van het weinig aanlokkelijk geschipper van de drie traditionele partijen — is de reactie er in gelukt haar misdadig werk verder te voeren, werd het land tot op de rand van de afgrond gebracht.
Deze rampzalige machten van de reactie moeten eens en voor altijd gebroken worden; men moet gedaan maken met de financiële oligarchie, met de internationale van de hoogfinancie die de volkeren beheerst, uitgezogen en verraden heeft! Men moet de teugels uit de handen rukken van deze vijanden van de Staat en hen een werkelijke democratie tegenover stellen.
Het ware gevaarlijk het autoritaire streven en de dictatoriale neigingen die zich in het land vertonen te onderschatten. De reactionaire rechterzijde zou elke openbare betoging graag zien verbieden, de rol van de volksmassa in de schoot van de Weerstand gegroepeerd tot nul willen herleiden. Duistere machten geven zich moeite om nog verder de democratische vrijheden te doen inkrimpen, om het Parlement nog meer te discrediteren door de volmachten van de regering uit te breiden. In zekere hooggeplaatste kringen gaat men druk te weer met het oog op de voorbereiding van het instellen van een koninklijken dictatuur die samen zou vallen met de terugkeer van de “doorluchtige gevangene”.
De reactie om de democratie te discrediteren roept met welgevallen pijnlijke herinneringen van voor de oorlog op. Inderdaad, de democratie bij ons was ernstig ziek, maar het was niet omdat zij zich te snel ontwikkelde; het waren de hinderpalen die men haar in de weg legde die haar deden stikken. De democratische instellingen bleken niet leefbaar omdat zij zich in de greep van de financiële oligarchie bevonden, omdat de bureaucratie en de speciale volmachten aan de regering toegestaan de werking van het Parlement meer en meer verlamden, omdat de mandatarissen aan de controle van hun mandaatgevers ontsnapten.
Ziedaar het kwaad dat uitgeroeid dient te worden om tot een werkelijke democratie te komen.
Deze werkelijke democratie, moet noodzakelijkerwijze gepaard gaan met een sociale politiek die de geldmuur omver werpt en die aan de werkende massa’s de onontbeerlijke waarborgen verschaft. De sociale politiek welke wij vooropstellen zou werk aan iedereen verzekeren; lonen en pensioenen die niet alleen het materiële bestaan maar eveneens de culturele behoeften van de arbeiders bevredigen; sociale verzekeringen waarvan de lasten niet door de werkende massa’s zouden gedragen worden. Maar het sociale vloeit uit het politieke. Een vooruitstrevende sociale politiek vereist een gezonde economische basis. De economische politiek van het land zal niet meer, zoals in het verleden, als enig doel, het handhaven van de dividenden van een handvol magnaten mogen hebben; ze zal, rekening houdend met de concrete werkelijkheid, alleen de belangen van het land, het welzijn en de toekomst van haar volk moeten op het oog hebben.
Op die wijze zal men de uitwasemingen van het defaitisme en van het verraad verjagen, en zal een frisse en levenwekkende wind in het huis waaien. Op die wijze zal het land versterkt worden en zal het bekwaam zijn vrij en onafhankelijk een beter lot tegemoet te gaan.
Om een politiek van gedurfde vernieuwing, zoals wij dit zo-even geschetst hebben, in praktijk te brengen, moet men kunnen rekenen op het volle vertrouwen van het land en het is niet met rot geworden methodes van voor de oorlog dat men dit zal winnen. Om het vertrouwen van het volk te winnen en te kunnen behouden moet men op jonge, stoutmoedige en offervaardige krachten kunnen rekenen, krachten die elkaar in de gevechten gevonden hebben.
Deze machtige stroom, alle vermolmde vestingen van het verleden met zich meevoerend, heeft de macht en de grootheid van de Weerstand doen geboren worden.
Het is op de Weerstand dat wij moeten kunnen rekenen om de basis van het nieuwe huis te leggen dat wij willen opbouwen. Wij moeten bouwen op het verbond van de patriotten dat ook het verbond van de democraten is.
Ontegensprekelijk vertegenwoordigt het OF op het ogenblik het best het verbond van de patriotten welke verwezenlijkt werd tijdens de oorlog. Het OF dat reeds een belangrijk deel van de gezonde krachten van het land in zich sluit, moet nog meer uitgebreid worden.
Onder de bescherming van het OF moet zich de Nationale Raad van de Weerstand vormen, die alle gewapende organisaties van de Weerstand, de politieke partijen die zich beroepen op de democratie en het programma van de Weerstand aanvaarden, de syndicale organisaties met een woord: alles wat gezond is in het land, groepeert.
Op syndicaal gebied eveneens stellen wij een vaste wil vast om met een verleden van zwakheden, geknoei en capitulatie te breken. De pijnlijke ervaringen uit de jaren die de oorlog voorafgingen, het volledig in gebreke blijven van de meeste der syndicale leiders gedurende de bezetting, het verraad van een zeker aantal onder hen, hebben de arbeiders op de rand van de fascistische afgrond geleid. Maar de arbeiders hebben zich hernomen; aan hun lot overgelaten door de lafhartige en trouweloze chefs, hebben zij zich aaneengesloten en in die vereniging hebben ze zich nieuwe wapens gesmeed.
De strijd, gemeenschappelijk gevoerd tijdens de bezetting, heeft een zucht naar eenheid doen ontstaan die van bijzonder belang is, en die met het geweld van een stortvloed baan brak vanaf het eerste ogenblik der bevrijding. De ordewoorden, nopens de vereniging van alle syndicale krachten, door de SSC’s verspreid, hebben overal goede instemming gevonden en in talrijke bedrijven werden eenheidssyndicaten opgericht die dikwijls bijna het ganse personeel omvatten.
De Nationale Conferentie van de SSC’s die onlangs te Brussel bijeenkwam, heeft geestdriftig de voorgestelde ontwerpen van statuten, structuur en programma als basis van de syndicale eenheid aangenomen.
Wij houden het voor onnodig aan te dringen op het kapitaal belang dat de verwezenlijking van de eenheid op syndicaal gebied voor de arbeidersklasse betekent. Het gaat er om alle nieuwe mogelijkheden op zijn maximum te benutten; wat nochtans niet betekent dat men op een sektarische wijze het verleden in zijn geheel met al zijn verworven ervaringen moet verwerpen.
Het gaat er ook niet om geraamten van eenheidssyndicaten op te richten die de indruk zouden verwekken nieuwe verdelingselementen van de arbeidersklasse te zijn; het gaat er nog minder om kommunistische syndicaten op te richten waardoor men alzo een belangrijk gedeelte van de arbeiders zou afzonderen.
Niet tegenover de oude organisaties moet men de eenmaking verwezenlijken, maar zoveel mogelijk samen met hen. Deze eenmaking moet als basis de statuten en structuur hebben die door de Nationale Conferentie van de SSC’s, voorop gezet werden. De statuten verzekeren de radicale en volledige democratisering van de syndicaten en plaatsen ze onder de rechtstreekse en bestendige controle van zijn aangeslotenen. De nieuwe structuur voorziet het nijverheidssyndicaat. Het bedrijfseenheidsyndicaat groepeert zonder onderscheid alle hoofd- en handarbeiders van het bedrijf. De verschillende eenheidssyndicaten van een zelfde bedrijfstak zullen zich gewestelijk in federatie groeperen en zullen op nationaal plan de Centrale uitmaken (Mijncentrale, de Centrale van metaalarbeiders, vervoer, enz.).
Op gewestelijk gebied zal daarenboven de Intersyndicale gevormd worden die de verschillende federaties groepeert; eindelijk zal een algemeen vakverbond de verschillende intersyndicales en centrales omvatten.
Ons werk ten voordele van de eenheid moet ons de strijd voor de eisen niet uit het oog doen verliezen. Het is in de actie dat de drang naar de syndicale eenheid, welke wij op het huidig ogenblik kunnen vaststellen, geboren werd, het is door de actie dat deze drang moet worden versterkt, want de eenmaking van de syndicale krachten die de actie niet als basis zou hebben en de versterking van de actie als resultaat, ware vergeefs en kortstondig.
De strijd voor de eisen is nauw verbonden aan de voortzetting van de oorlog. De actie ten voordele van een levensminimum, alsook de actie voor een betere bevoorrading, zijn nauw verbonden aan de strijd tegen de patroons die het hervatten van het werk remmen en saboteren.
Het is dringend noodzakelijk dat men overgaat tot het vaststellen van een familie-index betreffende de levensduurte. En opdat deze index met de werkelijkheid zou overeenstemmen is het onontbeerlijk dat de afgevaardigden van de vakorganisaties aan het opmaken hiervan deelnemen.
Onlangs hebben de metaalarbeiders van de Zennevallei, gehoor gevend aan de oproep van hun SSC’s met meer dan 3.000 in de straten van de hoofdstad betoogd; zij eisten werk en het mores leren aan de patroons die de oorlogsproductie saboteren. Ze manifesteerden onder de kreten van “Wij willen werken, met de Verbondenen tegen Hitler”, “Wij eisen werk”, “Werkeloos zijn betekent in de kaart van Hitler spelen”. Ziedaar een bijzondere leerzame illustratie van de huidige eisenstrijd.
De nieuwe regering Pierlot is geen ideale regering. De Weerstand is er onvoldoende in vertegenwoordigd; zij bevat te veel lieden die München voorbereid hebben en alzo de hitleriaanse agressie hebben vergemakkelijkt, te veel lieden die Burgos tegen het Republikeins Spanje ondersteunden, te veel lieden die nog dromen van een min of meer vermomde fascistische dictatuur, nog te veel vertegenwoordigers van de reactie.
Dat is niet de regering die aan de wensen van het land beantwoordt en nochtans hebben wij aanvaard eraan deel te nemen. Waarom? Omdat wij van mening zijn dat de Kommunistische Partij die gedurende de ganse duur van de bezetting aan de spits van de strijd gestaan heeft er zich niet van kan onttrekken, nu wij in de eindfase van de oorlog getreden zijn.
Onze deelname aan de regering hebben wij ondergeschikt gemaakt aan de aanvaarding en de toepassing van het programma dat wij voorstelden. Dit programma voorziet:
de voortzetting van de oorlog tot de volledige verplettering van Hitler-Duitsland;
de mobilisatie van alle gewapende krachten van het land;
de hernieuwing en de democratisering van het leger door het inlijven in groep van de gewapende formaties van de Weerstand;
de mobilisatie van de nijverheid voor de oorlogsbehoeften;
de snelle en voorbeeldige bestraffing van de verraders en collaborateurs, verbeurd verklaring van hun bezit, in beslag nemen van hun bedrijf;
betere organisatie van de bevoorrading en degelijke verhoging van de rantsoenen met het oog op het verzekeren van een levensminimum aan de werkende klasse dat haar zal toelaten fatsoenlijk te leven en degelijk te werken.
Tijdens de bezetting hebben wij alles ondergeschikt gemaakt aan de eisen die de oorlog tegen Hitler-Duitsland vergden. Onze houding is niet veranderd, en terecht, Hitler is niet verslagen, de oorlog is niet gedaan.
Beweren zich in te spannen tot de onmiddellijke verwezenlijking van het socialisme, zolang de fascistische kanker niet uitgesneden is, betekent ofwel ijdel gepraat ofwel het werk van verdelers of provocateurs die erop uit zijn de massa’s van de voorafgaandelijke en dringende taken af te wenden.
Voor ons, kommunisten, heeft de deelname aan de regering niet dezelfde betekenis als voor de andere politieke partijen... Wij gaan niet in de regering met het doel voordelen en kleine geschenken in ontvangst te nemen, en het is ook daarom dat wij ons niet de minste opoffering — al was het maar een klein gedeelte van onze vrijheid — moeten getroosten. Diegenen die zich inbeelden dat wij ons zullen laten gebruiken om het vuile werk van de reactie te doen of om als windscherm voor haar te dienen zullen zich erg vergissen.
Zeker is het dat onze huidige houding niet door iedereen zal begrepen worden, sommigen vrezen verloochening, spreken van terugtocht en toekomstige capitulatie.
Er bestaat onder de arbeiders van dit land een zeer groot wantrouwen tegenover al datgene dat van verre of van nabij op een deelname aan de macht gelijkt. Dit wantrouwen is het resultaat van treurige ondervindingen. Men heeft ons met bitterheid aan het voorbeeld herinnerd van de BWP die zich, door de deelname aan de regering, liet omkopen. Men heeft ons gewaarschuwd tegen de verleiding van vetbetaalde officiële posten. Langs die kant is niets te vrezen. Er bestaan tradities in onze Partij die wij wensen te eerbiedigen. Indien er bij ons cumuls bestaan betreffende de taken, zo is dit niet het geval wat betreft de lonen. Het barema geldt voor alle militanten, de volksvertegenwoordigers en de ministers inbegrepen.
Onze deelname aan de regering zal in niets onze volledige bewegingsvrijheid belemmeren, wij verloochenen geenszins ons programma en wij zullen geen afstand doen van onze fundamentele eisen. Wij gaan verder de waarheid aan het land en aan de arbeidersmassa’s te verkondigen, wij zullen verder hun belangen verdedigen. Onze houding in de loop der vijf laatste weken is er het beste bewijs van.
Men moet echter niet meer van onze deelname aan de regering verwachten dat wat zij kan geven in de huidige omstandigheden, men mag niet de samenstelling van deze vreemde regering, die op 19 leden slechts 2 kommunisten telt, uit het oog verliezen. Maar alhoewel wij een zeer kleine minderheid in de schoot van de regering vertegenwoordigen, zijn onze vrienden er nochtans in gelukt nuttig werk te leveren. Zij hebben weerstand geboden en gereageerd op zekere reactionaire neigingen die ontegensprekelijk aanwezig zijn in de regeringskringen en die slechts vragen zich te doen gelden. De reactie, bang geworden door de mobilisatie van de volksmassa’s, zou ten allen prijzen de gewapende krachten van de Weerstand willen ontwapenen. Rond en in de schoot van de regering zelf gaan de handlangers van een rot verleden, de advocaten van de grootfinancie te keer met het oog op het redden der verraders en collaborateurs; manoeuvres schetsen zich die erop uit zijn de oorlogs- en bezettingskosten op de rug van de werkende massa’s te schuiven, de Van Zeelands worden op het voorplan geplaatst als de geschikte vertegenwoordigers van het land.
Dat alles komt weinig overeen met de beloften door hun collega’s aan onze kameraden ministers gedaan. Deze moeten opeisen dat de gedane beloften gehouden worden. Opdat hun krachtinspanningen tot een goed einde zouden geleid worden is het noodzakelijk dat zij door de vastbesloten actie van de Partij en van de massa ondersteund worden.
Zoals wij het hierboven aangehaald hebben, is het zeker dat de huidige samenstelling van de regering niet beantwoordt aan de wensen van het land.
Het zou dan ook wenselijk zijn dat de democratische en vooruitstrevende krachten van het land, handelend in nauwe samenwerking met de Weerstandsorganisaties, erin gelukken de nodige voorwaarden te scheppen tot de ontwikkeling van een meer gedurfde, meer opbouwende, meer democratische en meer vooruitstrevende regeringsactie.
De arbeidersklasse is de marcherende vleugel van de Weerstand, ze bevindt zich aan het hoofd van de strijd tegen het hitleriaans Duitsland en zijn medeplichtigen van het binnenland. Ten zelfden titel moet de arbeidersklasse de stevige en compacte kern zijn van de democratische concentratie.
Daarom ook zullen we onvermoeibaar onze krachtinspanningen verder voeren met het oog op de verwezenlijking van het Eenheidsfront, dat in de actie de socialisten en de kommunisten broederlijk verenigt. De wens de eenmaking van de arbeidende krachten te verwezenlijken is vuriger dan ooit: de onweerstaanbare drang waarvan we vandaag op syndicaal gebied de toeschouwer zijn is daarvan, onder andere meer, een doorslaand bewijs.
In verschillende streken van het land hebben zich Eenheidsfrontcomités gevormd en bijna overal wensen de arbeiders dat de eenheid in actie zo snel mogelijk naar de organische eenheid zou leiden.
De kommunisten moeten met enthousiasme aan de verwezenlijking van het EF werken en energiek elke sektarische afwijking in dit domein bestrijden. We moeten ons niet laten terughouden door de weerstand van zekere socialistische leiders, die schijnen zich nog geen rekenschap te hebben gegeven van de belangrijke veranderingen die zich tijdens de laatste jaren hebben voorgedaan.
De arbeidersklasse wil de eenheid: deze zal zich verwezenlijken met de leiders die de noodwendigheid ervan begrepen hebben, tegen de leiders die zo weinig vooruitziend zijn om er zich tegen te verzetten.
De eenheid van de arbeidersklasse zou aan de democratische concentratie een buitengewoon stevige basis geven. Wij kommunisten, we zijn besloten onze beste krachten te wijden aan de verwezenlijking van deze concentratie van alle gezonde krachten van het land die bekwaam zijn de oorlog zegevierend te eindigen, de 5de colonne te verpletteren, elke agressie die de reactie, medeplichtige en verbondene van Hitler, zou wagen, schaakmat te stellen.
Het programma dat als platform voor de democratische vereniging zal dienen kan slechts het resultaat zijn van een loyale bespreking tussen de verschillende deelnemende elementen. Wij menen nochtans de voornaamste elementen van een programma te mogen aanduiden die tot basis van een zulkdanige discussie zou kunnen dienen.
1. Vorming en in lijn brengen van een vernieuwd Belgisch leger in hetwelk de gewapende krachten van de Weerstand collectief zullen ingelijfd worden.
2. Terug in gang brengen van de productie door de private belangen ondergeschikt te maken aan de vereisten van de voortzetting van de oorlog.
Opeisingen van de koolmijnen en andere belangrijke ondernemingen waarvan de eigenaars de productie remmen of saboteren.
Deelneming van de technici en arbeiders aan het beheer der ondernemingen. Heraanpassen van lonen en wedden aan de werkelijke levensstandaard; bepaling van een familie-index die trouw de prijzenveranderingen zou weergeven.
3. Rationele organisatie van de bevoorrading en geleidelijke vermeerdering van de rantsoenen.
Oprichting van bevoorradingscomités op nationale, provinciale, kantonale en gemeentelijke schaal, comités gevormd uit afgevaardigden van de openbare autoriteiten, van de Weerstand, van de boeren, van de handelaars en de verbruikers. Aan deze comités uitgebreide machten verlenen die hen bevoegd maken tot het overgaan van de onmiddellijke optelling van alle beschikbare stocks, alsook van de opeisingen van levens- en vervoermiddelen, tot het organiseren en het controleren van de leveringen, de verdeling en de distributie van de gerantsoeneerde producten.
4. Snelle en onmeedogende zuivering. Versnelling van de gerechterlijke procedures.
De in bewaardehandstelling der goederen van de verraders en der economische collaborateurs.
Oprichting in de openbare instellingen, in de bedrijven en de gemeentes van Zuiveringscommissies bestaande uit vertegenwoordigers van de openbare autoriteiten en van de Weerstand.
5. Gezondmaking van de staatsfinancies door de confiscatie van de goederen der verraders alsook van de winsten verkregen door de samenwerking met de vijand.
Snelle progressieve belasting van de andere oorlogswinsten.
Behoud van het vastzetten van de goederen der verraders, collaborateurs en oorlogsprofiteurs; snel en integraal losmaken van de kleine bezittingen die de 50.000 frank niet overschrijden.
6. Wezenlijke hulp aan de slachtoffers van de oorlog en van de bezetting.
7. Eerbiediging van de rechten van de Weerstand.
8. Erkenning van de SSC’s en de Eenheidssyndicaten als syndicale organisaties die over dezelfde rechten en voorrechten beschikken als de syndicaten die vóór mei 1940 bestonden.
9. Enge samenwerking met al de democratische mogendheden met het oog de vernietiging van hitleriaans Duitsland te versnellen.
1. Deelneming aan de oprichting van een duurzame vrede gebaseerd op de vernietiging van de imperialistische grondvesten van Duitsland, van de collectieve veiligheid en de enge samenwerking van alle vredelievende landen.
Behoud van de integrale onafhankelijkheid van het land, elk eenzijdig verbond, bron van nieuwe conflicten, uitsluitend.
2. Versteviging van de democratische instellingen door:
a) de afschaffing van de greep van de grootfinancie op het openbaar leven;
b) de daadwerkelijke parlementaire controle;
c) de uitbreiding van het stemrecht tot de vrouwen en de jongeren vanaf 21 jaar;
d) de onafhankelijkheid van de pers t.o.v. de geldmachten en de vreemde invloeden.
3. De instelling van een economische en sociale democratie door:
a) de uitzetting van de monopolies en de trusts;
b) de rationele organisatie van de economie op basis van een plan door de Staat bepaald na raadpleging van de vertegenwoordigers der arbeiders, der technici, der middenstanders en der boeren;
c) de terugkeer tot de gemeenschap der gemonopoliseerde productiemiddelen (kolen-elektriciteit-gas, verzekeringsmaatschappijen, grote banken) de rechten van de kleine aandeelhouders gewaarborgd zijnde;
d) de deelname van de arbeiders, bedienden en technici aan het beheer van de ondernemingen.
4. Rationalisatie van de Belgische industrie door ze te oriënteren naar de afgewerkte en kwaliteitsproducten hetgeen de verbetering van het beroepsonderwijs in zich sluit.
5. Aan de boeren een normale levensstandaard verzekeren door:
a) een lonende prijzenpolitiek voor de landbouwers en kwekers;
b) de uitbreiding van de landbouwcoöperatieven beheerd door de boeren zelf.
6. Verbetering van de sociale wetgeving:
a) door aan de werkers het recht op arbeid en op rust te verzekeren;
b) door hun de zekerheid van hun ambt en lonen, voldoende niet alleen voor hun onderhoud, maar insgelijks voor hun geestelijke ontwikkeling, te verzekeren;
c) door het in voege brengen van een stelsel van sociale verzekeringen dat voldoende pensioenen voorziet voor de ouden van leeftijd en voldoende vergoedingen in geval van tijdelijke of definitieve werkonbekwaamheid;
d) door aan de syndicale organisaties een brede deelneming aan de organisatie van het economisch en sociaal leven van het land te verlenen.
7. Oprichting van een gezonde en in brede mate progressieve fiscaliteit, voornamelijk gebaseerd op de rechtstreekse belastingen en het fiscaal bedrog uitsluitend.
8. Ontwikkeling van het geestelijk peil door het in voege brengen van het verplichtend schoolbezoek tot op de leeftijd van 16 jaar; aan elke begaafde jongeling, wat nu ook de toestand van het fortuin van zijn ouders zij, moet de mogelijkheid gegeven worden hogere studies te doen.
9. Eliminatie van conflicten van filosofische aard: behoud van de openbare en de vrije scholen met één studieprogramma bepaald door de Staat.
10. Behoud van het broederlijk verbond der Waalse en Vlaamse volkeren op basis van het zelfbeschikkingsrecht;
volledige gelijkheid tussen Vlamingen en Walen in al de domeinen van het openbaar leven en van de economische en sociale activiteit;
brede autonomie voor de bevolkingen van Wallonië, Vlaanderen en van Brussel op cultureel en administratief terrein.
Dat is geen kommunistisch programma, maar een programma dat rekening houdt met de concrete elementen van de huidige toestand en de mogelijkheden die hij in zich sluit. Het is een programma dat bekwaam is een zeer grote meerderheid te verzamelen voor de verwezenlijking van een opbouwend werk en dat zou toelaten een belangrijke stap voorwaarts te doen op de weg van de sociale vooruitgang.
Niettegenstaande al het voorbehoud dat wij betreffende de samenstelling van de regering gemaakt hebben, hadden wij gehoopt dat zij in staat zou zijn, al was het maar een gedeelte van het programma, dat ze zich voorgenomen had, te verwezenlijken. Wij moeten echter bestatigen dat de huidige regeringsequipe zich onbekwaam getoond heeft om de toestand, die van dag tot dag erger wordt, op te klaren.
De ervaring tot hiertoe opgedaan bewijst:
1) Dat meerdere leden van de regering Pierlot die de meest belangrijke departementen controleren, weigeren de belangen van zekere klieken en groepen ondergeschikt te maken aan de levensbelangen van de natie;
2) dat onder de invloed van deze reactionaire elementen, de huidige regering zich niet durft steunen op de volksmassa’s en de Weerstandsorganisaties wanneer de hulp van dezen nochtans noodzakelijk blijkt om op afdoende wijze te regeren.
Indien de regering, zoals alles het doet vrezen zich onbekwaam toont de zwakheden te boven te komen en de gebreken uit de weg te ruimen die voortspruiten uit haar samenstelling, zal men, en wel binnen een zeer korte tijd, beroep moeten doen op een nieuwe samenstelling vastbesloten om een krachtdadige, stoutmoedige en vooruitstrevende politiek te voeren die door het land geëist wordt.
Gedurende de bezetting en speciaal nog sedert de bevrijding, heeft de Partij grondige wijzigingen ondergaan. Wanneer wij enerzijds een belangrijk deel van onze leidende kaders verloren hebben, zo hebben wij anderzijds ons ledenaantal zien verhogen en stijgt het steeds verder op een ritme dat wij tot hiertoe nog nooit bereikt hadden. Ons huidig ledenaantal vertegenwoordigt het vijfvoudige van het vroeger behaalde maximum; de verspreiding van onze pers, die overigens beperkt wordt ten gevolge van de moeilijkheden van vervoer en bevoorrading in papier, is thans 14 maal belangrijker dan in augustus 1939. Onze meetings, zowel in Vlaanderen als in Wallonië, worden overal door een aanzienlijke en geestdriftige massa bijgewoond. Wij drongen binnen in talrijke streken die tot op heden voor elke kommunistische invloed ongenaakbaar gesloten bleven. Wij hebben de achting en het vertrouwen van de breedste lagen der bevolking gewonnen, talrijk zijn de kleine winkeliers, de handwerkslieden, de boeren, de kleine nijveraars, de intellectuelen die onze rangen vervoegen. Onder de nieuwe partijleden zijn er niet weinig katholieken aan dewelke wij slechts vragen het kommunistische programma te aanvaarden en het loyaal toe te passen, en zich daarbij te weerhouden elke godsdienstige propaganda in de schoot van de Partij te voeren.
Ondanks de behaalde resultaten mogen we ons niet voldaan verklaren, daar waar wij geen vooruitgang boeken betekent dit achteruitgang. Het mag ook niet zijn dat de bevredigende resultaten die wij in hun geheel genomen, bekomen hebben, de zeer onvoldoende resultaten, die wij tot hiertoe in zekere federaties boekten, uit het oog doen verliezen; wij moeten aandachtig toezien op de enorme achterstand die nog in Vlaanderen bestaat. Deze achterstand vertoont de neiging tot vermindering en in zekere Vlaamse gebieden mogen wij ons verheugen in een uitzonderlijke vooruitgang die aantoont dat er aldaar grote mogelijkheden aanwezig zijn en die ons toelaat de toekomst veelbelovend in te zien.
De aanwerving moet met meer vastbeslotenheid, stoutmoediger dan ooit vervolgd worden. De deuren der Partij moeten wijd openstaan voor al diegenen die tijdens de bezetting niet met de vijand geheuld hebben. Maar dat beduidt geenszins dat de waakzaamheid moet verslappen. Men moet erover waken dat de provocateurs, de spionnen, de ontbinden, de agenten van de 5de colonne niet in onze rijen binnendringen.
Men moet eveneens de weg versperren aan de babbelaars en de grootsprekers die de acties door redevoeringen vervangen, aan deze dwaze arrivisten die onze Partij komen vervoegen in de hoop er een snelle en schitterende loopbaan te maken.
Wij moeten met zorg waken op onze geharde kaders die gestaald werden in de moeilijke periode der illegaliteit, zij vormen en blijven het geraamte van onze Partij.
Overal, wat ook het midden zij waar hij zich bevindt, wat ook de sociale laag zij aan dewelke hij toebehoort, moet de kommunist fier zijn aanhorigheid tot de Partij bekennen.
Onmetelijke mogelijkheden staan voor ons open.
De mogelijkheden zullen wij slechts weten te benuttigen op voorwaarde het nauw contact met de massa’s te behouden.
Wanneer wij de behoeften en de verzuchtingen van de massa’s kennen zullen wij erin gelukken hun vertrouwen te bewaren, hen te groeperen, hen te verenigen, hen te organiseren om met hun de vastgestelde doeleinden te bereiken, om hen naar de overwinning te voeren.
Welke zijn de taken die zich thans voor de massa’s stellen en hoe kan de Partij hen helpen deze te verwezenlijken?
De zegevierende voortzetting van de oorlog vereist de mobilisatie van al de gewapende krachten, de strijd tegen de 5de colonne, de verhoging van de productie. Deze doeleinden kunnen niet bereikt worden zonder de deelname van de brede massa’s. De kommunisten moeten de partizanen en de patriottische milities steunen en populariseren, ze zo afdoende mogelijk helpen in hun strijd tegen de 5de colonne, in hun weerstand tegen de demobilisatiepogingen aan dewelke zich de reactie overlevert.
De verhoging van de productie gaat gepaard met de strijd tegen de collaborerende patroons van gisteren, de saboteurs van heden, alsook met de actie voor een betere georganiseerde bevoorrading, voor het bekomen van grotere rantsoenen en een aanpassing van de lonen ten einde aan de arbeiders een levensminimum te verzekeren dat hen toelaat fatsoenlijk te leven en voldoende voort te brengen.
Dat zijn kwesties die de ganse bevolking aanbelangen, en in het bijzonder de arbeiders. Door een stelselmatig werken in de bedrijven zullen de kommunisten de arbeiders in de schoot van de SSC’s, van de syndicale organisaties groeperen, ten einde de grootst mogelijke eenheid te verwezenlijken in de actie.
Het syndicaal werk blijft de voornaamste taak van alle bedrijfsafdelingen, het moet de aandacht gaande houden van alle leidende partijmilitanten.
De onontbeerlijke zuivering kan slechts tot een goed einde geleid worden op voorwaarde er de massa’s bij te betrekken. De kommunisten, in samenwerking met het OF en de andere Weerstandsorganisaties, zullen het initiatief nemen tot de oprichting van Zuiveringscomités in de administraties en de bedrijven zoals in de gemeentes en in de wijken. Daar waar dergelijke comités reeds werden opgericht zullen de kommunisten erover waken dat zij officieel erkend worden en ze zullen hun goede werking verzekeren.
De zuiveringscomités zullen niet alleen als taak hebben de verraders en de collaborateurs op te zoeken, maar er tevens over te waken hebben dat zij aangehouden en gestraft worden.
Ten einde de oorlogsprofiteurs te doen afdoppen, zullen de kommunisten het initiatief nemen voor het oprichten van kommissies die bevoegd zijn tot samenwerking met de bevoegde overheden met het oog op de optelling der goederen van de verraders, de collaborateurs en de profiteurs, hetgeen zal toelaten deze bezittingen onder sekwester te stellen.
Ten einde een betere functionering van de ravitaillering te verzekeren, zullen de kommunisten alles in het werk stellen om de vertegenwoordigers van de Weerstand aan Bevoorradingscommissies te doen deelnemen die over de nodige volmachten zouden beschikken om de gerantsoeneerde producten op te tellen, aan te slaan, te vervoeren en te verdelen.
De kommunisten zullen het initiatief nemen van de vorming van Bevoorradingscommissies onder de huisvrouwen; in alle domeinen zullen ze alles in het werk stellen om het volk te verbinden, op de meest mogelijke rechtstreekse en brede wijze, aan de oplossing van de beslissende vraagstukken die de bevoorrading nu stellen.
Een aanzienlijk aantal van onze medeburgers zijn de rechtstreekse of onrechtstreekse slachtoffers geweest van de oorlog en van de bezetting. Meer dan een half miljoen Belgen, krijgsgevangenen, politieke gevangenen en weggevoerden worden nog in Duitsland weerhouden. Het gaat er om hun repatriëring voor te bereiden en van nu af aan de oplossing te zoeken van de vraagstukken die zich bij hun terugkeer naar het normale leven zullen stellen.
Het is de plicht van de Partij hen niet aan hun lot over te laten en erover te waken opdat zij van de natie, en dat zo snel mogelijk, de materiële en morele schadeloosstelling krijgen waarop zij recht hebben. De kommunisten hebben aldus als taak met alle middelen de slachtoffers van de oorlog en de bezetting te steunen, hun voetstappen te oriënteren, hen te groeperen en te organiseren onder de bescherming van “Solidariteit”. Te dien einde zullen de kommunisten het initiatief nemen van het oprichten van comités (of van elk ander organisme) die de geteisterden, de politieke gevangenen en hun families, de krijgsgevangenen en hun families, de gedeporteerden en hun families, de families der gefusilleerden, enz., groepeert. De kommunisten zullen deelnemen aan het opstellen van de eisen die door deze verschillende categorieën zullen voorgelegd worden en aan de organisatie van de actie die zal gevoerd worden met het oog op de inwilliging van deze eisen.
De campagne die tijdens de bezetting gevoerd werd om de arbeiders van de stad tegen die van het platteland op te stellen, gaat op het ogenblik verder. Elementen, waarvan duidelijk het slecht opzet blijkt, trachten de verwarring gaande te houden door de rijke boerencollaborateurs en profiteurs over dezelfde kam te scheren als de middelmatige en kleine boeren, die zelfs in veel gevallen, slachtoffers van de oorlog zijn.
Men moet niet uit het oog verliezen dat de arme boeren de natuurlijke bondgenoten zijn van de werkers van de stad. Dit bondgenootschap moet concreet verwezenlijkt worden in de strijd tegen de gemeenschappelijke vijand: de grootfinancie en de monopolies. Men moet de manoeuvres aanklagen van dezen die van de boer de zondebok willen maken om de aandacht van de ware verantwoordelijken af te wenden.
De kommunisten zullen, terwijl zij strijd voeren tegen de grote boerencollaborateurs en oorlogsprofiteurs, de kleine en middelmatige boeren helpen groeperen en organiseren. Zij zullen hun actie om renderende prijzen te bekomen — die het volledig gebruik van hun landbouwpotentieel zouden toelaten — steunen. De kommunisten zullen geen enkele krachtinspanning opzij laten liggen om de werkers van de stad en van den buiten te verenigen met het oog op de gemeenschappelijke strijd tegen de gemeenschappelijke vijand.
De invloed van onze Partij in de middenstandslagen, onder de handelaars, de ambachtslieden, de functionarissen, de intellectuelen is sterk gestegen. Vergeten wij niet dat de Kommunistische Partij niet alleen de Partij der proletariërs is, maar de Partij van alle werkers, van alle eerlijke democraten, van alle mensen die vijandig staan tegenover de machten van het verleden, het fascisme, de grootfinancie, de reactie, van alle mensen die bereid zijn mee te werken aan de opbouw van een betere wereld.
De kommunisten willen de belangen verdedigen van de middenstandslagen tegen hun vijanden, die ook de vijanden van de arbeidersklasse zijn.
Het is aldus dat in verband met de ontwerpen en besluiten van de Heer Gutt, wij vastbesloten de verdediging hebben opgenomen van de kleine lieden, door het spoedig en volledig vrijgeven der niet-verdachte vermogens van minder dan 50.000 frank te eisen. Wij wensen de middenstandslagen te beschermen tegen een fiscaal regime, dat tot devies heeft: “De kleinen zoveel mogelijk treffen, de groten zoveel mogelijk sparen”.
Wij eisen dat het verbod van nieuwe inschrijvingen in het handelsregister op te nemen ingetrokken wordt.
Wij staan aan de zijde der kleine handelaars in hun strijd tegen de monopolies die de grote warenhuizen zijn. We steunen de middenstandslagen in hun actie tegen de trusts en de grote kapitalistische ondernemingen die zich gedurende de bezetting hebben meester gemaakt van het bestuur der Centrales en Ambten. Het is onbegrijpelijk en onduldbaar dat deze organismen, die door de bezetter opgericht werden, nog steeds bestaan en bestuurd worden door de collaborateurs van gisteren die voortgaan zich er, voor hun eigen profijt, van te bedienen.
In de loop van de oorlog hebben talrijke intellectuelen, aan het licht der feiten, hun oordeel kunnen goed maken in verband met het kommunisme en de USSR.
Een eerste vaststelling: de kommunisten hebben altijd de concepties van zekere sentimentele socialisten met kleinburgerlijke mentaliteit verworpen die de gelijkheid der mensen in de middelmatigheid vooropstelden. Wij, kommunisten, hebben altijd de noodwendigheden voor de maatschappij verdedigd zich te beroepen op een rationele organisatie, zich te kunnen steunen op de elite, werkelijke elite, deze van het verstand en van de kennis. Dit is het geval met de USSR.
In geen enkel ander land der wereld geeft men aan de geleerden, de letterkundigen, de artiesten, dezelfde mogelijkheden en dezelfde hulp als in de Sovjet-Unie. Hun gedachte- en opzoekingsvrijheid is er totaal, maar het is geen theoretische vrijheid. Geen enkele andere Staat heeft zulkdanige aanzienlijke bronnen, middelen en hulp ter beschikking gesteld aan haar intellectuele elite.
Indien de democratieën die met de Sovjets strijden, o.a. Frankrijk; in het begin van deze oorlog, vier jaar geleden, weerklinkende nederlagen gekend hebben, moet men dit voornamelijk wijten aan de crisis van hun valse elite. De USSR heeft haar militaire successen te danken aan haar sociale en economische organisatie, maar ook aan de volledige en loyale medewerking die haar gegeven is geworden door haar geleerden, haar denkers, haar letterkundige en haar artiesten. Het is het enige land waar zich een werkelijke aristocratie vormt, deze van het verstand en van de arbeid.
De kommunisten zullen, meer dan in het verleden, belang moeten hechten aan de problemen die in het bijzonder de vrouwen aanbelangen. De vrouw moet niet meer beschouwd worden als een burger van lagere soort; het wordt tijd dat zij de totale gelijkheid der rechten verkrijgt in alle domeinen. De huisvrouwen, de moeders, de vrouwen en de echtgenoten der gevangenen en gedeporteerden hebben bijzondere verzuchtingen en zorgen. Onze kommunistische vrouwen moeten deze kennen, er in meeleven. Alleen aldus zullen zij het vertrouwen kunnen vinden van hun zusters en hen groeperen in comités, liga’s, steeds bredere verenigingen, hen organiseren, hen progressief vormen in de akte, om op deze wijze hen naar hun volledige ontvoogding te leiden.
De vrouwen die de zorgen van het huishouden dragen, zijn de eerste slachtoffers van de huidige catastrofale toestand die op het gebied van de ravitaillering bestaat. Het is dan ook niet te verwonderen dat er een zeer sterke opstandigheid bij hen heerst, opstandigheid die tot uiting kwam in talrijke manifestaties, waarvan zekere een werkelijk indrukwekkend karakter hadden. Zo manifesteerden enige dagen geleden tegen de 10.000 vrouwen van Groot-Brussel in de straten van de hoofdstad, om “boter en kolen” te eisen en de zwarte markt te veroordelen. Deze manifestatie, op touw gezet door het Verbond der Vrouwen voor de Verdediging van het Gezin, oogstte zeer veel succes en de menigte langs de weg liet duidelijk haar sympathie blijken.
Het spreekt vanzelf dat de kommunistische vrouwen vooraan moeten staan in de strijd voor een betere bevoorrading, voor de verdediging der rechten van de vrouw, het kind, de huiselijke haard.
Voor de vervulling van de taken die hen wachten, moeten de kommunistische vrouwen kunnen rekenen op de hulp van de ganse Partij.
Ik wens op een bijzondere wijze de jongeren te vernoemen die, meer dan de andere, de deerniswekkende slachtoffers waren van de oorlog en de bezetting. Meer nog dan hun ouderen van leeftijd, werden de jongeren zowel materieel als moreel benadeeld. Alleen daarom reeds verdienen zij onze uiterste zorgen. Doch door de rol die zij in de schoot van de Weerstand vervuld hebben, hebben zij onverjaarbare rechten op de natie verworven. De kommunisten zullen er op te waken hebben, dat hiermee rekening gehouden wordt.
Aan de jongeren die zich tijdens de oorlog moedig gedragen hebben, zal de vrede nog belangrijker taken voorbehouden. De jongeren hebben, meer dan de ouderen, de onverzoenlijke haat in zich opgehoopt, tegen een vervallen, gebrekkig verleden, dat definitief door de geschiedenis veroordeeld is. Meer dan de andere koesteren de jongeren de vurige hoop op een betere wereld. Op de jongeren van vandaag, die de volwassenen van morgen zijn, rust de eretaak in de eerste rang der opbouwers van de nieuwe wereld te staan.
De Socialistische Jonge Wachten hebben tijdens de gehele bezetting actief deelgenomen aan de strijd tegen de bezetter en geijverd voor het Verbond der Jongeren in de schoot van de Nationale Jeugdverzameling. De SJW ontplooien op het ogenblik een prijzenswaardige activiteit, om hun rangen te versterken en de uitstraling van de Nationale Jeugdverzameling te verbreden. Zij spannen zich er voor in, om onder bescherming van het NJV, de jongeren te groeperen in “Verbonden der Jeugd”, in de ondernemingen, scholen, overal waar jongeren verzameld zijn.
Onze SJW vrienden bereiden op het ogenblik een congres voor, dat zich zal uit te spreken hebben over het programma dat tot grondslag voor hun toekomstige activiteit zal moeten dienen.
Het is de plicht van de Partij in het algemeen en van elke kommunist in het bijzonder de SJW te helpen en te ondersteunen hen voortdurend te leiden en te steunen in hun krachtsinspanning met het oog op het verwezenlijken van het breedst mogelijk verbond der jongeren in ons land.
Dit zijn, in het kort uiteengezet, de taken die zich voor ons stellen na de terugkeer tot de legaliteit. De verwezenlijking hiervan zal ons toelaten in contact te blijven met de massa’s en deze op de weg der vooruitgang en naar de overwinning te leiden.
Het is duidelijk dat, om in staat te zijn deze taken te verwezenlijken, de Partij overeenstemmende legale organisatievormen moet aannemen. Dit brengt mee dat wij de illegaliteit vastberaden vaarwel moeten zeggen. De illegaliteit was onbetwistbaar een bijzonder leerzame periode die nu echter voorbijgestreefd is, Wij moeten nu in volle daglicht werken, door een maximum gebruik te maken van de mogelijkheden die ons geboden worden om voortdurend in contact te blijven met de breedste lagen der bevolking.
De terugkeer tot de legaliteit en de belangrijke toeloop van nieuwe leden die er mee gepaard gaat, stellen de kwestie van de handhaving van het bijzonder karakter der Partij, dat een der belangrijkste elementen van haar kracht is. Wij moeten en zullen een Kommunistische Partij blijven in de ware zin van het woord; wij zullen voortdurend de ondervinding aandachtig zijn, die op dat gebied verworven werd door de Bolsjewistische Partij en de IIIe Internationale die tijdens de oorlog werd ontbonden. Wij zullen moeten voortgaan de eerbiediging te eisen van de fundamentele grondslagen der organisatie van de Partij, het aan het werk zetten van al haar leden, het verlenen aan elk lid van duidelijke omlijnde verantwoordelijkheden, de toepassing van het democratisch centralisme dat aan alle leden der Partij toelaat, persoonlijk deel te nemen aan de algemene activiteit der Partij en de hogere organismen regelmatig verplicht rekenschap van hun beheer te geven aan de organismen die ze verkozen hebben, hetgeen kritiek en autokritiek inhoudt.
We moeten er op waken dat onze Partij een eensgezinde compacte Partij blijft, een eensteenige Partij, om het treffende beeld, dat Lenin gebruikte, over te nemen. Onze Partij mag niet gesplitst worden in een kleine voorhoede van actieve militanten die steunen op belangrijke reserves die slechts uit hun inactiviteit treden om op afstand aan een verkiezingscampagne of enige andere mobilisatie in dien aard, deel te nemen.
Onze Partij mag niet een soort duiventil worden, waar men in of uitgaat volgens zijn fantasieën.
De groepen, wier effectieven niet de 20 leden zullen overschrijden, zullen de basisorganismen der Partij vormen. De groepen zullen verzameld worden in bedrijfs- en plaatselijke afdelingen. Daar waar de belangrijkheid der effectieven het zal eisen, zullen onderafdelingen gevormd worden, die een zuivere verbindingsrol zullen hebben, het comité der onderafdelingen zal dus dienen als verbindingsriem tussen de groepen en de afdeling.
Wij zullen overal waar het mogelijk is, het volgend algemeen principe toepassen: een afdeling per bedrijf, een afdeling per gemeente.
De groepen en, daar waar zij bestaan, de onderafdelingen, zullen gebaseerd zijn op:
a) in de bedrijven: op de werkplaats, de rustpoos,
b) in de gemeenten: op de wijk, het gehucht, het huizenblok, de straat.
Alle kommunisten zullen deel uitmaken van een groep, respectievelijk een afdeling. In de groep wordt de bijdrage betaald.
Naast de afdelingen zullen verenigingen opgericht worden. In de schoot hiervan zullen de kommunisten die tot een bepaalde categorie behoren, gegroepeerd worden. Wij zullen op deze wijze verenigingen hebben van kommunistische vrouwen, kommunistische dokters, kommunistische boeren, kommunistische kleinhandelaars, enz. Zoals men ziet, kunnen en moeten zeer verscheidene en zeer talrijke verenigingen opgericht worden. Het is echter wel te verstaan, dat slechts verenigingen opgericht worden voor categorieën, die in een bijzondere omstandigheid verkeren en over massaorganisaties met bijzonder karakter beschikken.
In hun verenigingen zullen de kommunisten zich meer in het bijzonder bezighouden met de belangen en eisen der economische, sociale of andere categorie, waarvan zij deel uitmaken. De verenigingen zullen het massawerk — dat door de kommunisten in de organisaties buiten de partij moet verricht worden — organiseren en leiden (beroeps-, culturele-; sportverenigingen).
De verenigingen zullen hetzij op het plan der afdeling opgericht worden, hetzij op het plan der federatie. Hun activiteit zal nagegaan en geleid worden door de regelmatige Partij-instantie op de overeenstemmende trap.
We willen zo snel mogelijk terugkeren naar de brede democratie in voege voor de oorlog en welke alleen de zware noodwendigheden van de illegaliteit ons verplicht hebben tijdelijk in te krimpen. Het merendeel onzer afdelingen hebben reeds in algemene vergadering hun leidingen verkozen. Binnenkort zullen Federale conferenties bijeengeroepen worden die als taak zullen hebben op een democratische wijze de federale leidingen te verkiezen.
De terugkeer tot de innerlijke democratie die we zo snel en zo volledig mogelijk willen mag nochtans niet vergezeld gaan van een danige verslapping ook van de discipline die, niet alleen overal moet behouden blijven, maar voortdurend versterkt. De verplichting blijft verder bestaan voor alle partijinstanties op een strikte wijze en zonder uitstel de door de hogere instanties gegeven directieven toe te passen.
Het vraagstuk van de vorming der kaders neemt in de huidige omstandigheden een buitengewoon karakter aan. Tijdens de bezetting werd een belangrijk aantal van onze kaders buiten gevecht gesteld en het tekort aan leidende elementen, beschikkend over de nodige vorming en ondervinding, laat zich soms zwaar gevoelen.
Het zou nochtans vals zijn te geloven dat de moeilijkheden waaraan we vandaag het hoofd te bieden hebben onoplosbaar zijn; de kaders bestaan, men dient ze te vinden. Dit is niet een eenvoudige grafische bevestiging. De ondervinding van de illegaliteit is daarin beslissend geweest; ze heeft ons toegelaten te bestatigen hoe rijk dit menselijk materieel is waaruit de Partij bestaat. Hoeveel militanten die aan de basis een nederige en kleine taak vervuld hebben, zijn niet naar voor gekomen als leiders in staat koene initiatieven te nemen, de actie in de buitengewoon moeilijke voorwaarden van de volledige illegaliteit te organiseren en te leiden.
Onze kaderpolitiek moet, meer dan ooit, een koene politiek zijn die zich niet belast met bekrompen, kleinzielige en sektarische overwegingen. Men moet niet alleen rekening houden met het termijn van partijlidmaatschap, het is een factor die telt maar hij is niet beslissend; de hoedanigheid van het gedaan werk in de rijen van de Partij, de verknochtheid, de trouw aan de Partij zijn ten minste even belangrijke factoren. Maar met wat voor alles moet rekening gehouden worden in de selectie van de kaders is de activiteit geleverd in de loop van de illegaliteit. En in verband daarmee dien ik te onderlijnen dat men er niet moet voor terugschrikken verantwoordelijke taken te geven aan eerlijke elementen, die zonder tot de Partij te behoren, zich tijdens de bezetting moedig hebben gedragen, moedig hebben deelgenomen aan de vrijheidsstrijd, tijdens de actie zijn naar voor gekomen. Het is logisch dat onder deze jonge, stoutmoedige, strijdlustige, met de gerechtigheid en de vrijheid ingenomen elementen er veel te vinden zijn die zich tot de Partij aangetrokken gevoelen, Partij die tijdens de ganse duur van de bezetting aan de spits van de strijd gestaan heeft, Partij der gefusilleerden die ook de Partij van de toekomst is.
We zouden een grove fout begaan moesten we aan deze strijders van de bevrijding niet het vuurvolle en enthousiast onthaal geven waarop ze recht hebben en indien we ze niet moesten gebruiken volgens hun verdiensten en hun kwaliteiten.
De kaders mankeren niet, men dient ze te vinden, maar de nieuwe kaders dienen opgevoed te worden, men moet hen deze marxistische-leninistische vorming geven die een van de essentiële krachtelementen is van de kommunistische partijen, van de waarde van hun militanten.
De Kommunistische Partij bevond zich onder de beste verdedigers van het vaderland en bevindt zich daar nog. Wij kommunisten maken aanspraak ons vaderland te beminnen evenveel, zoniet meer, dan wie ook. Maar ondanks dit of beter gezegd juist daardoor, wenst onze Partij een proletarische partij te blijven, een kommunistische partij in de juiste zin van het woord, een partij waarvan de structuur alsook het programma en de actie zich bezielen door de marxistische-leninistische theorie. Daarom ook moeten onze militanten zich deze onontbeerlijke ideologische formatie eigen maken, dit geperfectioneerd en gevaarlijk wapen dat de marxistische-leninistische theorie is, leren hanteren.
De ideologische vorming van onze kaders komt naar voren als een snelle en belangrijke taak. We hebben aldus besloten er ons onmiddellijk voor in te spannen.
Vanaf dit ogenblik zal het opvoedingswerk verplichtend gesteld worden op de dagorde van de groepsvergaderingen. Nog meer avond- en zondagcursussen zullen georganiseerd worden door de federaties alsook door de belangrijke afdelingen. Uiteindelijk zal heel binnenkort een Centrale Partijschool, met een Franse en een Vlaamse afdeling, beginnen te functioneren.
Maar de opvoeding mag zich niet alleen tot de vorming van de kaders beperken.
In de loop van de laatste weken hebben tienduizenden nieuwe leden onze rijen komen aanvullen. De meerderheid van deze leden hebben slechts een vaag idee over de kommunistische theorie en praktijk. Het gaat er om zo snel mogelijk deze nieuwe elementen te assimileren, zodanig te werk te gaan dat ze zich thuis voelen in de Partij, dat ze haar programma kennen en begrijpen.
Onze ideologische zwakte, in grote mate te wijten aan de harde slagen die we tijdens de bezetting ondergaan hebben, heeft de ontwikkeling van zekere opportunistische of sektarische afwijkingen vergemakkelijkt.
Zekere kameraden hebben de neiging aan een voortdurende concessiepolitiek te doen die onvermijdelijk moet leiden tot de capitulatie. Ze pogen hun politiek van capitulatie uit te leggen door hun wens medewerkingen te behouden die in principe nuttig en wenselijk zijn. Maar deze kameraden zien niet in dat hun opportunisme de samenwerking ondermijnt in plaats van deze te verstevigen; ze verlie
[De brochure is onvolledig]