Λέον Τρότσκι

Οι αλλοδαποί εργάτες στη Γαλλία


Γράφτηκε: 2 Μαΐου 1930
Πηγή: Γαλλικό Αρχείο των Μαρξιστών
Ψηφιακή μορφή και μετάφραση: Βασίλης Φράγκος
HTML: Αντώνης Μεγρέμης για το Αρχείο των Μαρξιστών στο Ίντερνετ


2 Μαΐου 1930
Αγαπητέ σύντροφε Σένιν,

Ευχαριστώ πολύ για το τόσο λεπτομερές και τόσο ενδιαφέρον γράμμα σας, το οποίο μου παρέχει για πρώτη φορά διασαφηνίσεις για το εβραϊκό εργατικό κίνημα της Δυτικής Ευρώπης. Με χαροποιεί πολύ ο τόνος ενεργητικής αισιοδοξίας που βγαίνει από την επιστολή σας και που αντανακλά βέβαια το πνεύμα τη οργάνωσή σας. Εξ’ άλλου, ο σύντροφος Frankel, μ’ έχει ήδη ενημερώσει με πολύ συμπάθεια, για το μαχητικό πνεύμα που υπάρχει στο εσωτερικό των εβραϊκών αντιπολιτευτικών οργανώσεων στο Παρίσι. Στις επόμενες ημέρες, με μεγάλη μου χαρά θα στείλω ένα γράμμα προς την εβραϊκή Klarkheit. Η ιδέα να θέλουν να μεταμορφώσουν την Klarkheit σε διεθνές εβραϊκό όργανο είναι ενδιαφέρουσα. Μόνο που δεν βλέπω πως αυτό θα τοποθετούνταν σε σχέση με τις εθνικές κινήσεις της Αντιπολίτευσης και τις ανταποκρίτριες οργανώσεις. Όσο περισσότερο η Klarkheit θα γίνεται διεθνής από τεχνικής άποψης τόσο περισσότερο θα πρέπει να παίρνει ένα χαρακτήρα θεωρητικό, προπαγανδιστικό, διότι βέβαια δεν θα μπορεί να παρεμβαίνει στα συγκεκριμένα πολιτικά προβλήματα της κάθε χώρας. Δεν πρόκειται για αντιρρήσεις από την πλευρά μου, μα πρόχειρες σκέψεις, διότι υποθέτω ότι για τους Εβραίους εργάτες στη Γαλλία όπως και στις άλλες χώρες, είναι αναμφισβήτητο ότι το ύψιστο καθήκον συνίσταται στο να συμμετέχουν στο εργατικό κίνημα της χώρας στην οποία ζουν, εργάζονται και αγωνίζονται. Οι Εβραίοι εργάτες στη Γαλλία, στην πλειοψηφία τους, θεωρούν τους εαυτούς τους μόνιμα εγκατεστημένους σε αυτή τη χώρα ή μάλλον επιθυμούν να την εγκαταλείψουν το γρηγορότερο δυνατό; Αυτό το δεύτερο ενδεχόμενο είναι ελάχιστα πιθανό. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό γι’ αυτούς να μάθουν τη γαλλική γλώσσα. Μέσα στις τρέχουσες συνθήκες αυτό δεν είναι μονάχα μεγάλο συμφέρον για καθ’ έναν απ’ αυτούς προσωπικά αλλά ανταποκρίνεται και στο πολιτικό συμφέρον της γαλλικής και διεθνούς εργατικής τάξης. 60.000 εργάτες, μόνο στο Παρίσι, είναι μια τεράστια δύναμη. Γενικά, οι αλλοδαποί εργάτες στη Γαλλία θα αποτελέσουν ένα παράγοντα τεράστιας σημασίας στην ανάπτυξη της χώρας, πολύ περισσότερο σημαντικό ακόμα και από τους μαύρους στην Αμερική, με τους οποίους μοιράζονται, στην πλειοψηφία τους, την θέση του παρία.

Σύμφωνα με ολόκληρη την παράδοση της χώρας, οι καθαρά γαλλικές οργανώσεις είναι αριθμητικά ελάχιστα σημαντικές και η βάση τους αποτελείται από ένα είδος πολιτικής και συνδικαλιστικής αριστοκρατίας της εργατικής τάξης. Η τεράστια πλειοψηφία μένει ανοργάνωτη και καθόλου δεκτική στην παραδοσιακή δραστηριότητα των πολιτικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων. Αυτό είναι το κεντρικό ζήτημα στη Γαλλία. Μου φαίνεται ότι ακριβώς ο ρόλος που παίζουν σήμερα οι αλλοδαποί εργάτες στην οικονομική ζωή της Γαλλίας είναι ικανός να κλονίσει τον ισχυρό συντηρητισμό αυτής της χώρας. Οι αλλοδαποί εργάτες, αποτελώντας, στην μεγάλη τους πλειοψηφία, τα κατώτερα στρώματα του προλεταριάτου της χώρας, έρχονται σε επαφή, σε σχέση και σε συμφωνία συμφερόντων με τα χαμηλότερα στρώματα της εργατικής τάξης της χώρας, αυτά που είναι τα πιο απομακρυσμένα από τις επίσημες οργανώσεις. Από την άλλη πλευρά, οι αλλοδαποί εργάτες, ακριβώς επειδή είναι αλλοδαποί, μετανάστες, είναι πιο κινητικοί στη σκέψη και πιο δεκτικοί στις επαναστατικές ιδέες. Κατ’ αυτό τον τρόπο, ο κομμουνισμός κατέχει, ή σωστότερα, μπορεί να κατέχει, με τους αλλοδαπούς εργάτες, ένα ισχυρό εργαλείο που θα προωθήσει την συνένωση των πιο χαμηλών στρωμάτων της εργατικής τάξης και τον βαθμό της επαναστατικής τους γονιμοποίησης. Η ομάδα σας, όπως και όλες οι άλλες, πρέπει να συνειδητοποιήσουν αυτή τη μεγάλη ιστορική αποστολή. Βέβαια, χωρίς οποιοδήποτε πνεύμα εθνικής υπεροχής ή μεσσιανισμού –αυτό να αποκλείεται εντελώς- αλλά με το πνεύμα ενός μεγάλου διεθνιστικού καθήκοντος. Είναι γι’ αυτό που πιο πάνω έθεσα το θέμα του χαρακτήρα της Klarkheit. Δεν θα υπηρετεί, προφανώς, όπως γίνονταν παλιότερα με τα όργανα της Εβραϊκής «Bund», την απομόνωση των Εβραίων εργατών από το εθνικό εργατικό κίνημα, αλλά αντίθετα θα οφείλει να τους ενσωματώνει στη ζωή της αυτόχθονης εργατικής τάξης. Και για την La Verite, επίσης, η συμμετοχή ξενόγλωσσων ομάδων –Εβραίων, Ούγγρων, Ιταλών, Ισπανών...- είναι υψίστης σημασίας. Δεδομένου ότι το περιβάλλον των εργατών που είναι οργανωμένοι και που έχουν μια πολιτική δραστηριότητα στη Γαλλία, όπως το έχω ήδη πει, είναι περιορισμένο και συντηρητικό, η δουλειά της στρατολόγησης από μια πρόσφατα συγκροτημένη ομάδα, μόνο μέσα σ’ αυτό, θα είναι από την αρχή πολύ δύσκολη. Εάν η La Verite δεν ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο, μπορεί να αναγκαστεί να μείνει, για μια σχετικά μεγάλη περίοδο, μόνο στο πεδίο της προπαγανδιστικής δουλειάς. Η συμμετοχή των Εβραίων εργατών και των άλλων εθνικοτήτων θα μπορούσε να διευκολύνει την δημιουργία μιας προλεταριακής βάσης, που τώρα λείπει στην La Verite. Ήδη έχω προτείνει ένα ειδικό φύλλο της La Verite, που θα απευθύνεται σε όλους τους ξένους εργάτες και θα είναι αφιερωμένο στο γενικό ζήτημα των ξένων εργατών στη Γαλλία. Ένα τέτοιο τεύχος βέβαια θα μπορούσε να δει το φως της μέρας μόνο με τη συμμετοχή των ξένων ομάδων. Για την Αντιπολίτευση, οι αλλοδαποί εργάτες πρέπει να είναι όχι μόνο ένας σημαντικός χώρος, αλλά ένα χώρος εξαιρετικά ευνοϊκός. Ο γραφειοκρατισμός των επίσημων οργανώσεων, που στο σύνολό του έχει καταστροφικές συνέπειες, αγγίζει αναπόφευκτα, με πιο αισθητό τρόπο, τα πιο αδύναμα τμήματα, που σημαίνει φυσικά τους ξένους εργάτες. Και καθώς αυτοί, εξαιτίας της κατώτερης κοινωνικής τους θέσης, είναι επιρρεπείς στο να έχουν κριτική στάση, πιστεύω ότι θα ήταν πιθανό, με μια έντονη δράση, συνετή και πραγματικά αφοσιωμένη, να κάνουμε την Αντιπολίτευση σημείο αποκρυστάλλωσης της πλειοψηφίας των αλλοδαπών εργατών. Θα σας ήμουν υπόχρεος εάν είχατε την καλή θέληση να διαβιβάσετε το περιεχόμενο αυτής της επιστολής στον σύντροφο Gourget στον οποίος είχα ήδη πολλές φορές την πρόθεση να γράψω για το θέμα αυτό. Αυτό θα με απάλλασσε από μια επιστολή.

Τους καλύτερους χαιρετισμούς μου σε όλα τα μέλη της ομάδας σας.

Υστερόγραφο: Θα χρησιμοποιήσω ένα μέρος της επιστολής σας για το Ρώσικο Δελτίο. Ελπίζω να μην έχετε καμιά αντίρρηση.

Λέον Τρότσκι


Πίσω στο αρχείο Λέοντα Τρότσκι
Πίσω στο Ελληνικό Αρχείο Μαρξιστών